Er zijn nog steeds ouders die hun moedertaal niet overbrengen op hun kinderen. Reden is dat zij bang zijn dat dit een nadelig effect heeft op hun Nederlandse taalvaardigheid. Maar meertaligheid heeft vooral positieve effecten, zo blijkt uit taalwetenschappelijk onderzoek.
Meertaligheid wordt nog vaak als nadeel gezien, met name als het gaat om minderheidstalen als Turks, Marokkaans of Fries. Kinderen die naast het Nederlands een andere taal meekrijgen, zouden daar hinder van ondervinden en een taalachterstand oplopen in het Nederlands. Zorgprofessionals geven daarom nog regelmatig het advies aan ouders met een andere moedertaal dan het Nederlands, om thuis vooral Nederlands met hun kinderen te spreken.
Of-of-denken
Elma Blom, hoogleraar Taalontwikkeling en Meertaligheid (Universiteit Utrecht), signaleert dat het ‘of-of-denken’ hardnekkig is. “In het onderwijs kom ik nog steeds situaties tegen waarbij Nederlands de enige taal is die op school is toegestaan. Men redeneert vanuit het idee dat de ene taal ten koste gaat van de andere, terwijl uit onderzoek blijkt dat dat niet zo is.” Zij wijst erop dat er nog steeds ouders zijn die het advies krijgen om Nederlands te spreken met hun kind, terwijl zij het Nederlands zelf niet goed beheersen. “Zij kunnen beter hun moedertaal spreken.”
Hardnekkige mythe
Dat die eentalige norm nog steeds overheersend is, komt dus voort uit de hardnekkige mythe dat twee talen elkaar in de weg zitten. Maar uit taalwetenschappelijk onderzoek blijkt dat dit niet het geval is. Zo laat onderzoek van Evelyn Bosma naar kinderen die opgroeien met Fries en Nederlands zien dat de talen in hun hoofd nauw met elkaar zijn verbonden. “Dat betekent niet dat het in hun hoofd een chaos is”, legt Blom uit. “Deze kinderen weten namelijk precies in welke situatie ze welke taal kunnen spreken, en ook wanneer ze de talen wel en niet kunnen mixen.” Ook blijkt uit onderzoek dat kennis van één taal altijd de kennis van een tweede taal versterkt.
Stevig fundament
Voor kinderen van migranten is het alleen maar goed als hun ouders met hen de taal spreken die ze zelf het best beheersen. Daarmee wordt een stevig fundament gelegd voor hun talenkennis. “Dat deze kinderen naast het Nederlands ook de familietaal meekrijgen draagt bovendien bij aan hun culturele identiteit”, zegt Blom. “Wie je bent laat je immers ook zien met je taal.” En natuurlijk is het fijn als je als kind makkelijk een gesprek kunt voeren met je Friese opa of Turkse oma.
Blom wijst er tot slot op dat er voorzichtige aanwijzingen zijn dat meertaligen wel degelijk een cognitief voordeel hebben. “De meest robuuste bevindingen tot nu toe zijn studies die hebben aangetoond dat onder patiënten met Alzheimer, meertaligen later symptomen ontwikkelen dan eentaligen”, zegt Blom. De onderzoeker durft daarom wel te zeggen dat meertaligheid ‘iets doet met je cognitie’. Maar wat precies, dat moet toekomstig onderzoek uitwijzen.
Bron: nemokennislink.nl
