Steeds meer kinderen in Nederland raken bijziend, waarschijnlijk door veel kijken op schermpjes en lezen maar ook door te weinig buitenspelen. Atropine, toegediend als oogdruppel, remt de lengtegroei van het oog. Hierdoor verkleint het risico op ernstige bijziendheid. Vooral bij jonge kinderen is tijdig ingrijpen van groot belang om serieuze complicaties op latere leeftijd te voorkomen.
Kinderen met bijziendheid, ofwel myopie, hebben een bril of lenzen nodig om veraf scherp te kunnen zien. In Nederland komen er naar schatting jaarlijks ruim 12.000 kinderen met hoge myopie bij. Op volwassen leeftijd kunnen zij hier ernstige problemen van ondervinden. Experts verwachten dat bijziendheid in 2050 de belangrijkste oorzaak van blindheid in Nederland zal worden.
Geen tijd te verliezen
Atropine als oogdruppel zorgt voor een wijde pupil en tijdelijk verlies van het vermogen om scherp te stellen. ‘Eerder is ontdekt dat atropine bij dagelijks gebruik de lengtegroei van het oog remt. Het idee is dat dat het risico op ernstige bijziendheid verkleint’, vertelt orthoptist Jan Roelof Polling van het Erasmus MC.
Regelmatig hoort Polling dat ouders of specialisten de beginnende bijziendheid willen aankijken. ‘Onbegrijpelijk. Want dan is het te laat. Bij jonge kinderen moet je ingrijpen, anders krijgen ze serieuze complicaties op latere leeftijd. Er zijn andere therapieën beschikbaar. Die doen wel wat, maar zijn niet zo effectief als atropine. We hebben geen tijd te verliezen.’
Remmen ooggroei verkleind risico
In het Erasmus MC werd in 2012 gestart om aan 124 kinderen met bijziendheid dagelijks 0,5% atropine-oogdruppels te geven. De kinderen werden 3 jaar gevolgd door de onderzoekers. Polling: ‘De belangrijkste bevinding uit ons onderzoek is dat de groei van het oog bij deze kinderen tot wel 75% werd geremd. En door de groei van het oog te remmen, wordt ook het risico op ernstige bijziendheid kleiner.’
Meer licht in het oog door de atropinedruppels kan vervelend zijn. Zo kunnen kinderen last hebben van scherp daglicht en verhinderen de druppels de werking van de oogspieren die nodig zijn om dichtbij scherp te zien. Dit kan leiden tot hoofdpijn en leesproblemen. ‘Kinderen krijgen nu tijdens de behandeling meekleurende multifocale brillenglazen, waardoor de bijwerkingen redelijk worden verdragen.’
Nieuwe studie
Oogdruppels met atropine kunnen ernstige bijziendheid dus voorkomen, maar hebben ook bijwerkingen. Daarom is het belangrijk om niet meer te geven dan strikt noodzakelijk. In de nieuwe Myopie Atropine Dosis (MAD)-studie krijgen kinderen met progressieve bijziendheid (meer dan -0,5 dioptrieën per jaar) atropine-oogdruppels. Het doel van de studie is om de juiste dosering van de oogdruppels te bepalen. De helft van de kinderen krijgt dagelijks een atropine oogdruppel met een dosis van 0,5% (hoge dosis) en de andere helft krijgt 0,05% (lage dosis). De onderzoekers vergelijken de brilsterkte, groei van het oog, therapietrouw en bijwerkingen van deze kinderen en delen ze via een nationaal online platform. De gegevens vormen de basis voor een richtlijn voor de behandeling van bijziendheid in Nederland.
In de studie richten de onderzoekers zich op kinderen tussen de 6 en 12 jaar met een brilsterkte tussen -1,5 en de -6 dioptrieën. Polling: ‘In die periode ontwikkelen de meeste kinderen myopie. En hoe jonger zij bijziend zijn, hoe hoger de brilsterkte later is. De helft van deze kinderen wordt hoog bijziend en heeft op 25-jarige leeftijd een brilsterkte van -6 of meer. Dit zijn kinderen die later in het leven ernstig slechtziend kunnen worden.’ Vooral hoge myopie, zoals artsen de oogaandoening noemen, een brilsterkte van -6 of meer, veroorzaakt netvliesloslating en oogziekten zoals glaucoom en maculadegeneratie en verhoogt het risico op blindheid op latere leeftijd.
Kijk voor meer informatie op www.myopie.nl/mad.
Bron: amazingerasmusmc.nl
Zie ook:
