Negatieve gevolgen voor het kind van het gebruik van zowel antidepressiva als van psychologische behandelingen tijdens de zwangerschap kunnen niet worden uitgesloten. Een alternatief kan een kortdurende training zijn: deze werkt even goed als antidepressiva. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Marlies Brouwer aan Universiteit Utrecht.
Huidige internationale richtlijnen adviseren alle zwangere vrouwen te behandelen voor veelvoorkomende psychische stoornissen zoals depressie en angst. Dit gebeurt ook met de onderliggende gedachte dat wat werkt en goed is voor de zwangere vrouw, ook de negatieve gevolgen van de psychische stoornissen voorkomt of vermindert bij de kinderen.
Voorzichtig
Promovenda Marlies Brouwer wilde weten of zwangeren wel of niet gebaat zijn bij het doorslikken van antidepressiva. Daartoe heeft Brouwer een eerste wereldwijd gerandomiseerde studie gedaan naar een kortdurende psychologische training in combinatie met het afbouwen van antidepressiva tijdens de zwangerschap (Stop or Go studie). In haar proefschrift adviseert Brouwer echter voorzichtig te zijn met deze aanbeveling wat betreft de gevolgen voor het ongeboren kind. Negatieve gevolgen voor het kind van het gebruik van antidepressiva tijdens de zwangerschap kunnen namelijk niet worden uitgesloten. Maar hetzelfde geldt voor psychologische behandelingen bij de moeder.
Training
Voor haar onderzoek bleven sommige, van hun depressie herstelde, zwangere vrouwen toch antidepressiva doorslikken tijdens de zwangerschap. Anderen bouwden de antidepressiva af en volgden een kortdurende psychologische training (Preventieve Cognitieve Therapie (PCT)). Brouwer: “De resultaten van mijn studie impliceren dat zwangeren die de kortdurende training volgden mogelijk even goed zijn beschermd tegen veranderingen van emoties en terugval van depressie als de moeders die de antidepressiva doorslikten.”
Ook bleek uit het onderzoek dat het afbouwen van antidepressiva met het volgen van de training niet leidde tot lager geboortegewicht. “Dit is een eerste indicatie dat het afbouwen van antidepressiva in combinatie met de training een mogelijke optie is voor zwangere vrouwen die hersteld zijn en geen antidepressivum meer willen slikken.”
Voorzichtig
Wat zwangere vrouwen die nog wel kampen met angst of depressie het beste kunnen doen, is nog onduidelijk. Internationale richtlijnen, zoals die in Engeland en Amerika worden toegepast, schrijven voor om alle zwangere vrouwen te screenen en vervolgens te behandelen voor depressie en angst. Dit gebeurt ook met de onderliggende gedachte dat wat werkt en goed is voor de zwangere vrouw, ook de negatieve gevolgen van de psychische stoornissen voorkomt of vermindert bij de kinderen. In haar proefschrift adviseert Brouwer voorzichtig te zijn met deze aanbeveling wat betreft de gevolgen voor de kinderen. “Er zijn nu gerandomiseerde studies naar het effect van antidepressiva op de baby. Daarmee kunnen we zowel positieve als negatieve effecten op het kind niet uitsluiten. Dit geldt ook voor psychologische behandelingen tijdens de zwangerschap. Meer onderzoek is echt noodzakelijk.”
Zie ook: Psychotherapie bij zwangeren niet per se positief voor baby
En een interview met Marlies Brouwer over haar onderzoek.
