Niets is wat het lijkt. Uit ongerustheid kloppen ouders voor een lichamelijke klacht bij hun baby veelvuldig aan bij consultatiebureau of kinderarts, vrijwel altijd gericht op de wens een medische oorzaak uit te sluiten. “In heel veel gevallen was die stap achteraf gezien niet noodzakelijk geweest”, laat kinderarts dr. Saskia Bakker weten. Het gesprek met ouders aangaan over de zorgen om hun kind is echter verre van eenvoudig. “Dit vereist van de zorgprofessional, naast een volledig lichamelijk onderzoek van de baby, een luisterend oor met aandacht voor de ouder-kindrelatie. Daarbij is ook kennis van de juiste gespreksvoering van belang.”
[su_note note_color=”#def5ff” radius=”0″] Op 20 november verzorgt Saskia Bakker over dit onderwerp een deelsessie tijdens de 5e editie van ons Babycongres. Alle informatie over het programma staat op de website van Euregionaal Congresburo: klik hier [/su_note]
Kinderartsen en consultatiebureaus hebben regelmatig te maken met ouders die een lichamelijke klacht bij hun baby vermoeden. Vaak ten onrechte, maar wel begrijpelijk. Om diverse redenen is de geboorte van een baby voor ouders en pasgeborenen immers niet zelden een ingrijpende, vaak stressvolle gebeurtenis. “Ouders hebben tijd nodig om te kunnen groeien in hun rol als vader of moeder. Dat vraagt vrijwel permanente beschikbaarheid van hen voor hun baby, wat een enorme opgave is. Het leren ‘lezen’ van de signalen van de baby, het interpreteren ervan en erop reageren vraagt veel van ouders, met name bij aanhoudende stress en vermoeidheid.”
‘Slechts in ongeveer 5% van de gevallen is er daadwerkelijk
iets medisch met een baby aan de hand’
Vicieuze cirkel
Daar komt bij dat de baby moet leren zich aan te passen aan het leven buiten de baarmoeder. “Geleidelijk leert de baby signalen van zijn lichaam, zoals honger, slaap of de behoefte aan nabijheid van zijn ouders, te herkennen en te uiten. Hierdoor kan over en weer de onderlinge band tussen baby en ouders verder opgebouwd worden.” Saskia wijst erop dat veel van de vermoede lichamelijke klachten hun oorsprong vinden in de ouder-kindrelatie. “Wanneer dit proces tussen baby en ouders moeizaam verloopt en er bij ouders en baby stress blijft bestaan, kan er geen evenwicht komen in de ouder-kindrelatie”.
Op een gegeven moment wordt de aanhoudende stress ouders te veel. Ze raken uitgeput door slaapgebrek, zeker als hun baby veel onrust vertoont, veel huilt, niet te troosten is of slecht slaapt. “Dit zijn allemaal uitingen dat het ouders en kind samen niet meer lukt een stabiele situatie te bereiken. Hierdoor kan er een vicieuze cirkel ontstaan, waar ouders zonder hulp niet meer uitkomen”.
Vicieuze cirkel
Op een gegeven moment kan de oplopende druk omslaan in grote ongerustheid over de gezondheid van hun kindje. Saskia weet dit uit eigen ervaring: “Ouders zijn er dan van overtuigd geraakt dat er iets medisch aan de hand moet zijn. Plus dat daarvoor acuut handelen nodig is. Echter, slechts in minder dan 5% van de gevallen is dat zo. Hen meenemen op de weg naar een andere interpretatie van de klacht van hun kind is een grote uitdaging. Hiervoor de juiste woorden kunnen vinden is een van de manieren waarop ouders geholpen kunnen worden.” Van belang daarbij is om tegelijkertijd oog te hebben voor de interactie tussen ouders en baby. Saskia hoopt dat ook hier meer oog voor komt. “Laten we gezamenlijk vooral de eerste ‘1001 kritieke dagen’ van elk kind zo goed mogelijk te benutten om te kunnen komen tot een voor ieder mens optimale ontwikkeling en gezondheid als volwassene. Een goede ontwikkelingsbasis in de babytijd telt immers levenslang mee.”
Verdieping tijdens babycongres
Tijdens het Congres Vroegsignalering bij baby’s op 20 november verzorgt Saskia een deelsessie over omgaan met vermeend medische babyklachten. Zij zal dan vertellen over enkele do’s en dont’s en de meerwaarde van goede gesprekstechnieken bij het doorgronden van wat er met een baby aan de hand kan zijn. Hoe daarbij de juiste woorden te vinden, ook om de geuite klacht opnieuw te kunnen duiden, is onderdeel van deze lezing. Saskia licht dit mede toe aan de hand van ervaringen uit haar praktijk als kinderarts.
