Schokkende jeugdervaringen (ACE’s) bij moeders kunnen de mentale en fysieke gezondheid van hun kinderen beïnvloeden, zo melden onderzoekers. De nieuwe studie toont aan dat er een associatie kan worden gevonden tussen (emotionele) mishandeling tijdens de kindertijd van een moeder en een hoger risico op gezondheidsproblemen zoals astma, autisme en depressie bij de volgende generatie.

De studie, gepubliceerd in The Lancet Public Health en uitgevoerd door Universitätsmedizin Berlin, toont aan dat gezondheidsproblemen vaker voorkomen bij kinderen van moeders die zelf mishandeling hebben meegemaakt als kind. De onderzoekers definiëren mishandeling als fysiek, emotioneel of seksueel misbruik of verwaarlozing door een ouder of voogd, wat leidt tot fysieke of emotionele schade of de dreiging van schade aan een kind. Dit zijn de zogenaamde Adversity Childhood Experiences (ACE’s), die kunnen leiden tot trauma.

De onderzoekers ontdekten dat kinderen van moeders die nadelige ervaringen rapporteerden een hoger risico hadden op astma, aandachtstekort-/hyperactiviteitsstoornis (ADHD) en autisme. Deze kinderen hebben ook een hogere aanwezigheid van symptomen en gedragingen die verband houden met depressie- en angststoornissen, die bekend staan als ‘internaliserende’ stoornissen. Dochters van moeders in deze groep lopen ook een hoger risico op obesitas dan hun zonen.

Vroegsignalering en ondersteuning

‘Al deze verbanden zijn onafhankelijk van de vraag of de moeder dezelfde diagnose heeft’, aldus dr. Claudia Buss, hoogleraar aan het Instituut voor Medische Psychologie aan de Charité en hoofdauteur van de studie. ‘Dat suggereert dat het risico op dat specifieke gezondheidsproblemen niet genetisch wordt overgedragen.’ Buss gaat ervan uit dat passende ondersteuning van moeders die lijden onder de gevolgen van kindermishandeling een positief effect kan hebben op hun gezondheid en welzijn en dat van hun kinderen. “Het is heel belangrijk om deze moeders en kinderen in een vroeg stadium te identificeren”, benadrukt Buss. Een manier om dit te doen, is door artsen tijdens prenatale of pediatrische controles de eigen ervaringen uit de kindertijd van ouders te laten bespreken. Plus hen informatie te geven over hoe ze contact kunnen opnemen met verschillende ondersteuningsprogramma’s of adviesdiensten. 

Twee generaties helpen

Dit soort vroege interventie kan twee generaties helpen:

  • de ouder, die mishandeling heeft meegemaakt en mogelijk gezondheidsgevolgen heeft; 
  • het kind, omdat mogelijk kan worden voorkomen dat het gezondheidsproblemen krijgt.

Het ontwikkelen van nieuwe, gerichte therapeutische maatregelen zal afhangen van een beter begrip van de exacte mechanismen waarmee het verhoogde risico op gezondheidsproblemen wordt doorgegeven aan de volgende generatie. Daar werkt het onderzoeksteam momenteel aan. De onderzoekers zijn ook van plan om vervolgstudies uit te voeren om te onderzoeken welke kinderen veerkrachtig blijven, zodat ze na één generatie geen gevolgen ondervinden. Afgezien daarvan zijn er aanwijzingen dat ook de ervaringen van vaders kunnen worden doorgegeven aan de volgende generatie. Wel gebeurt dit in sommige gevallen via andere mechanismen dan die bij de overdracht van moeder op kind.

Discussie

Hoewel de waargenomen toename van het ziekterisico bij kinderen van moeders die melding maken van blootstelling aan kindermishandeling aanzienlijk is, zijn er ook veel moeders die wel waren blootgesteld aan kindermishandeling, maar niet deze problemen laten zien. De onderzoekers geven dan ook aan dat verder onderzoek naar determinanten van dergelijke veerkracht van belang is. Dit kan een belangrijke basis vormen voor het ontwerpen van interventies voor kinderen die risico lopen op intergenerationele overdracht van risico’s.

Over de studie

Het internationale team van onderzoekers analyseerde de gegevens van 4.337 Amerikaanse moeders uit 21 langdurige cohorten met het oog op de ervaringen uit de kindertijd van de moeders. Ze onderzochten ook informatie over gezondheidsdiagnoses bij de biologische kinderen van de moeders tot 18 jaar. De cohortgegevens werden geleverd door een onderzoeksprogramma genaamd Environmental influences on Child Health Outcomes (ECHO). ECHO omvat 69 cohorten in de Verenigde Staten. Het wordt ondersteund door de National Institutes of Health (NIH). 

Lees hier de originele studie >>

Lees hier de samenvatting van de studie >>

Bron: indespiegel-nl

Ook in Nederland wordt hier onderzoek naar gedaan. Onder de titel ‘Old wounds and new beginnings’ is Tilburg University hiermee bezig, klik hier voor de website over het onderzoek.

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Een abonnement kost slechts €28,- per jaar.

Ontdek ons VROEG-magazine

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Sleutelwoorden zijn preventie, vroegtijdige onderkenning en vroeghulp. Ons kwartaalmagazine biedt achtergrond en verdieping. Een abonnement kost slechts € 28,- per jaar.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van de geboortezorg en de zorg rond het jonge kind en zijn ouders? Schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Deze verschijnt iedere dinsdagochtend.

"*" geeft vereiste velden aan