Onlangs meldde Nieuwsuur dat samen slapen met de baby gevaarlijk is. Ook kinderartsen in Nederland adviseren baby’s niet bij de ouders in bed te laten slapen. Ten onrechte, vinden andere deskundigen. Net als bij ledikantjes het geval is, moeten ouders deskundig advies krijgen over het samen met hun baby in één bed slapen.

In de Nieuwsuur-uitzending kwam naar voren dat in Groot-Brittannië jaarlijks 133 baby’s sterven, ruim twee per week, doordat ze in het bed van hun ouders slapen. In de afgelopen vijf jaar zijn in het land 665 kinderen overleden waarbij ‘co-sleeping’ een factor was. Ook Nederlandse sites promoten het om met je pasgeboren kind in bed te slapen. “Het was een niet heel Nederlandse gewoonte, maar het neemt wel toe”, zegt Adèle Engelberts, kinderarts en bestuurslid van Landelijke werkgroep Wiegendood van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde. De officiële richtlijn van NCJ, het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, schrijft voor dat het het veiligste is als een baby in een wiegje of bedje in dezelfde kamer slaapt.

Zorgen

Het in bed slapen blijkt een belangrijke factor te zijn bij de wiegendood van jonge kinderen, tot 4 maanden oud. “Dat baart ons zorgen”, zegt Engelberts. Ze is een fervent tegenstander van co-sleeping. “Hoe jonger het kind, hoe groter de kans op wiegendood als je het bij je in bed neemt. Nederlands onderzoek heeft uitgewezen dat de eerste maand er een tien keer groter risico is. Bij de derde maand een twee keer groter risico. Dus mijn dringend advies zou zijn om het niet te doen.”

“Het kind kan het te warm krijgen door het dekbed, tussen matrassen bekneld raken, uit bed vallen of met zijn gezichtje tegen kussens aandrukken. Bovendien kan een slapende ouder op het kind rollen.” Het risico neemt volgens Engelberts toe als ouders roken, medicijnen of drugs hebben gebruikt, hebben gedronken of erg vermoeid of gestrest zijn. “Veilig slapen betekent: geen knuffels, niet te warm, het bed kort opmaken. Bij je ouders in bed lig je al snel naast twee enorme kruiken van 37 graden, veel kussens en een warm dekbed”, aldus de arts.

Co-sleepers

Alexander Otto, vader van drie kinderen, sliep ook met zijn kinderen in bed. “Ik vind dat goed voor de kinderen, goed voor de hechting en het is gezellig.” Het voelde bij Otto nooit onveilig. “Ze waren denk ik ook al iets ouder. Deels deden we het uit gemak of luiheid, zodat we er ‘s nachts niet uit hoefden.”

Otto verkoopt nu co-sleepers, een soort ledikantjes die aan het ouderlijk bed hangen. Al kleven aan die constructie ook gevaren omdat een baby nog steeds in het ouderlijk bed kan rollen. “De veiligheid is niet aangetoond. Slapen in een eigen wieg blijft het veiligst”, zegt Roos Gerritse, hoofd van de kraamzorg-opleidingen in Schoonhoven.

Verwarrend

De kraamzorg geeft kersverse ouders vooral advies over de risico’s van kussens, het dekbed, de mogelijkheid van verstrikking tussen de matrassen. “Maar mensen denken ook: als het in een winkel ligt, zal het wel veilig zijn. Dat is verwarrend. Want dat hoeft niet zo te zijn”, zegt Gerritse. “Het blijft natuurlijk goed dat er aandacht is voor de hechting van een kind. Maar het in bed nemen van een zuigeling brengt echt enorme risico’s met zich mee. Dus doe het liever niet.”

Tegengeluid

Op kiind.nl staan geheel andere meningen. Samen slapen is in onze cultuur nogal controversieel, vertelt Marianne Vanderveen-Kolkena, lactatiekundige IBCLC en antropoloog. ZVooral tegen bedding-in wordt continu gewaarschuwd. Veel ouders herkennen dit wel vanuit de omgeving. Sommigen kiezen er daarom voor om niet iedereen te vertellen dat ze samen slapen. Veelgehoorde waarschuwingen zijn: wiegendood, je baby platdrukken of verstikking onder de deken. Marianne noemt dit ook wel het ‘spelen van de dode-babykaart’, want de grootste angst van elke ouder is het verliezen van hun kindje. Door te stellen dat jij op je baby kunt gaan liggen wanneer je samen in een bed slaapt klinkt het overigens meer als chantage dan een waarschuwing. Het schrikt ouders af en ze krijgen niets aangereikt waarmee ze afgewogen keuzes kunnen maken.

Veiligheidstips ontbreken

Het blijkt dat de meeste baby’s die sterven in de wieg liggen, ondanks alle veiligheidstips over spijlafstand en beddengoed. Desondanks wordt je baby te slapen leggen in een wieg niet afgeraden, maar van veiligheidsinformatie voorzien. Het is daarbij opvallend dat er over bedding-in vrijwel geen veiligheidstips vanuit de overheid worden gegeven. Belangrijk is, zo zegt Marianne, om de terminologie goed te gebruiken. Het overlijden van een kindje heet wiegendood wanneer er geen oorzaak wordt gevonden voor het overlijden. Verstikking is een oorzaak en is dus geen wiegendood. Terwijl je tegen wiegendood niets kunt doen, kan dat wel met verstikking, namelijk door je slaapomgeving en je bed veilig te maken.

Ontbrekende informatie over samen slapen

Zoals in het aangehaalde artikel op Kiind staat is het probleem dat er bij babysterfte vaak onveilig samen geslapen wordt.  Professor James McKenna heeft richtlijnen voor veilig samen slapen opgesteld. Wat echt belangrijk is om te weten: zijn deze richtlijnen opgevolgd in de gevallen van babysterfte? Dát is informatie die ouders helpt.

Lees verder op kiind.nl.

 

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Een abonnement kost slechts €28,- per jaar.

Ontdek ons VROEG-magazine

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Sleutelwoorden zijn preventie, vroegtijdige onderkenning en vroeghulp. Ons kwartaalmagazine biedt achtergrond en verdieping. Een abonnement kost slechts € 28,- per jaar.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van de geboortezorg en de zorg rond het jonge kind en zijn ouders? Schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Deze verschijnt iedere dinsdagochtend.

"*" geeft vereiste velden aan