Oefenen, oefenen, oefenen luidt het parool voor jonge kinderen met Cerebrale Parese (CP). Veel aandacht binnen de kinderrevalidatie gaat daarom uit naar het optimaliseren van het motorisch functioneren. “Volstrekt terecht”, vindt Olaf Verschuren. Wat hierbij veelal ontbreekt is een 24-uurs benadering. “Dit houdt in dat op alle momenten van de dag met het kind en zijn ouders gewerkt wordt. Niet door ze ’s nachts uit bed te halen, maar juist door continue oog te hebben voor het belang van een goed slaappatroon. Hetzelfde geldt voor het organiseren van een optimale voedingsbalans.” Olaf verzorgt over dit onderwerp een presentatie tijdens het Congres Cerebrale Parese herkennen & behandelen.
Waarom is revalidatie essentieel voor kinderen met cerebrale parese?
“Eigenlijk is het voor alle kinderen met fysieke uitdagingen belangrijk om te revalideren. Maar deze groep kampt vanaf de geboorte vaak met een motorische beperking. Revalidatie is enorm belangrijk om die kinderen een zo goed mogelijke start in het leven te geven. Hetzelfde geldt ook voor de ouders. Die hebben handvatten nodig om samen met hun kind alles eruit te halen wat erin zit.”
Je pleit voor een 24 uurs aanpak, waarom?
“Het revalidatieproces is erbij gebaat wanneer we de 24 uur die in een dag zitten optimaal benutten. In de praktijk lukt dit veelal niet en vindt de begeleiding tussen half 9 en 5 plaats. Op zich logisch, maar ook de periode na 5 uur, vooral de nacht, is belangrijk om wat je overdag geleerd hebt te verwerken. Niemand wordt immers sterker tijdens een fysieke training, dat gebeurt altijd in de periode erna. Pas dan begint het herstel van het lichaam en maakt het zichzelf door de oefeningen sterker. De juiste voeding en voldoende kwalitatieve slaap zijn daarbij van doorslaggevend belang. Dus we moeten de hele dag goed gebruiken. Vooral met simpele regels voor de slaaphygiëne is vaak al een wereld te winnen. Alleen zijn die bij veel hulpverleners, laat staan ouders, niet bekend. Daar is het laaghangende fruit waar al veel winst mee te behalen valt. Soms is het nodig om een slaapexpert in te schakelen, maar in verreweg de meeste situaties hoeft dit niet.”
Welke rol speelt voeding dan in dit verband?
“Eiwit is essentieel voor het spierherstel. Daar letten sporters ook altijd op. Door te trainen maak je je spieren een beetje kapot en voor het herstel is eiwit nodig. Pas dan wordt het lijf sterker. Uit recent onderzoek blijkt dat het belang hiervan bij de revalidatie van kinderen met CP nog onvoldoende op het netvlies staat. Met dagboeken hebben ouders van een dertigtal kinderen bijgehouden wat ze precies aten. Echt heel precies. Uit de analyse door een voedingsexpert kwamen twee aandachtpunten naar voren. In de eerste plaats krijgen kinderen met CP te weinig eiwit binnen. Het tweede wat opviel was de gebrekkige verdeling over de dag. Eiwit moet je namelijk netjes over de ochtend, middag en avond innemen. Dus bij zowel het ontbijt, als de lunch en het avondeten. Je plast het namelijk uit als je het niet gebruikt. Juist voor deze kinderen is het van belang dat ze de hele dag eiwit in hun lijf hebben.”
Waarom raad je professionals aan om jouw presentatie te volgen?
“Om de volgende stap te zetten in wat revalidatie feitelijk is. De laatste jaren is er namelijk vooral oog geweest voor fysieke training. Er zijn spierballengroepjes, fitnessprogramma’s, noem maar op. Prima, want die vormen de basis om onze kinderen sterker en fitter te maken. Maar als we het echt goed willen doen, dan verdient het belang van goede voeding en optimale slaap veel meer aandacht. In mijn presentatie leg ik uit wat hiervoor de do’s & dont’s zijn. Het klinkt wellicht eenvoudig, maar het luistert allemaal juist bij jonge kinderen met CP heel nauw. Ook geef ik tips hoe men ouders hierbij kan betrekken. Zij zijn cruciaal voor het welslagen van de aanpak. Jonge kinderen doen immers de boodschappen niet en bepalen ook niet hun bedtijd.”
Hoe luidt in dit verband je hartenwens?
“Dat we alle kinderen met fysieke uitdagingen in de revalidatie optimaal kunnen ondersteunen door te trainen, goed te eten en voldoende te slapen. Als ik tijdens een presentatie vraag van ‘vinden we revalideren topsport?’, zegt iedereen van Ja! Ja! Toch kijkt men dan te weinig naar wat topsporters precies doen. Die zorgen voor veel training, maar ook voor goed eten en voldoende slaap. En juist die twee laatste moeten echt veel meer aandacht krijgen willen we deze groep binnen de revalidatie nog beter helpen.”
Alle informatie over ons congres Cerebrale Parese herkennen & behandelen op een rij >>
Olaf Verschuren is van oorsprong kinderfysiotherapeut en promoveerde in 2007 op een onderzoek bij kinderen met cerebrale parese. Sinds 2008 is hij als onderzoeker verbonden aan het Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht. Hij is verantwoordelijk voor de onderzoekslijn Fysieke Gezondheid en initieert en begeleidt verschillende projecten binnen deze onderzoekslijn, met de focus op de kinderen met cerebrale parese. De thema’s waar het onderzoek en de innovatie zich op richt zijn fysieke activiteit en slaap.
Zie ook:
