Wetenschappers hebben in een groot internationaal onderzoek 190 verbanden ontdekt tussen onze genetische code en het geboortegewicht. Hieruit blijkt dat de genen van zowel de moeder als van de baby het geboortegewicht beïnvloeden.

De directe effecten van de genen van een baby leveren een substantiële bijdrage aan het geboortegewicht. Daarnaast blijkt dat een kwart van de genetische effecten afkomstig is van de genen van de moeder die niet aan het kind werden doorgegeven. In plaats daarvan beïnvloedden deze de groei door factoren in de omgeving van de baby tijdens de zwangerschap, zoals de beschikbare hoeveelheid glucose. De onderzoekers hebben onder andere gebruik gemaakt van data van het Nederlands Tweelingenregister van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU), dat onderdeel is van de internationale onderzoeksgroep Early Growth Genetics. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Genetics.

Laag gewicht, hoger risico

Baby’s die bij de geboorte bijzonder klein zijn, hebben een hoger risico op complicaties bij de geboorte. Ook zijn ze meer dan gemiddeld geneigd tot het ontwikkelen van een hoge bloeddruk op volwassen leeftijd. Om de relaties tussen het geboortegewicht en dergelijke risico’s voor de gezondheid te begrijpen, is het noodzakelijk de bijdragen van zowel de genetica als de omgeving te begrijpen. Tot nu toe waren deze echter onduidelijk. Dit onderzoek werpt nieuw licht op dit gebied doordat wetenschappers voor het eerst duidelijk de effecten van de genetica van een moeder op het geboortegewicht van de eigen genetica van de baby weten te scheiden.

Complexe balans

VU-hoogleraar Dorret Boomsma: “Een kind erft de helft van zijn genen van de moeder en de helft van zijn vader. Die eigen genetische aanleg van het kind is belangrijk bij het geboortegewicht. Dit onderzoek onthult de complexe balans van hoe zowel de genen van de moeder als de genen van de baby zelf de groei van de baby beïnvloeden.”

Uit het onderzoek blijkt dat sommige delen van de genetische code zowel rechtstreeks via het kind als indirect via de moeder het geboortegewicht bepalen. Soms gaan de effecten van de moeder en de baby in dezelfde richting, maar bij  andere genen zijn er tegengestelde effecten.

AdvertentieAbonneren op lentenummer

Sommige genetische effecten die de glucosewaarden van de moeder verhogen, werken bijvoorbeeld om de baby groter te maken. De baby produceert dan namelijk meer insuline en groeit harder. Maar wanneer diezelfde varianten via de genetische code van het kind een rol spelen, beperken ze de hoeveelheid insuline die de baby kan produceren. Daardoor wordt de groei beperkt en worden sommige groeibevorderende effecten van de moeder tegengewerkt.

Internationale samenwerking

In het onderzoek werd gekeken naar genetische informatie van 230.069 moeders, met het geboortegewicht van hun kind, en de genetische informatie van het kind. Er werd samengewerkt tussen de UK-biobank en het Early Growth Genetics consortium.  Het onderzoek omvatte meer dan 200 internationale onderzoekers uit 20 landen die lid zijn van het Consortium Vroege Groei Genetica (EGG) en is geleid door de universiteiten van Exeter, Queensland, Oxford en Cambridge en is gefinancierd door meer dan 120 instituten waaronder de Wellcome Trust, de Royal Society, de Medical Research Council en het National Institute for Health Research, in Nederland door NWO en ZONMW, en de Europese Unie.

Bron: vu.nl

 

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Een abonnement kost slechts €28,- per jaar.

Ontdek ons VROEG-magazine

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Sleutelwoorden zijn preventie, vroegtijdige onderkenning en vroeghulp. Ons kwartaalmagazine biedt achtergrond en verdieping. Een abonnement kost slechts € 28,- per jaar.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van de geboortezorg en de zorg rond het jonge kind en zijn ouders? Schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Deze verschijnt iedere dinsdagochtend.

"*" geeft vereiste velden aan