Geboortezorg in groepsverband slaat wereldwijd aan

Het op Centering gebaseerde Groepszorgmodel tijdens de eerste 1000 dagen leidt tot betere gezondheidsresultaten en meer tevredenheid. Niet alleen onder zwangere vrouwen, maar ook onder zorgverleners. Ook kan geboortezorg in groepsverband toekomstige zorgkosten voorkomen. Desondanks wordt groepszorg nog niet op grote schaal uitgevoerd. Goed nieuws is wel dat TNO dit zorgmodel met succes heeft geïntroduceerd in Suriname, Ghana, Zuid-Afrika, Groot-Brittannië, België, Nederland en Kosovo.

Centering is een zorgmodel waarbij de medische controles van moeder en kind worden aangeboden in combinatie met groepsgesprekken over onderwerpen die belangrijk zijn tijdens de zwangerschap en de eerste 1000 dagen van hun kind. Deze discussies vinden plaats in stabiele groepen, waardoor er in de loop van de tijd vertrouwen en wederzijdse steun tussen de deelnemers ontstaat. Zwangere vrouwen en hun partners en ouders van jonge kinderen worden actief betrokken bij de zorg.

TNO deed dit samen met negen (inter-)nationale partners binnen een door de EU gefinancierd project. Meer dan 200 zorgverleners tijdens de eerste 1000 dagen (geboorte- en jeugdgezondheidzorg) zijn opgeleid en 169 groepen op 32 locaties zijn geïmplementeerd. Alle deelnemende landen geven aan dat ze willen doorgaan met het aanbieden van groepszorg als zorgmodel gedurende de eerste 1000 dagen van het kind.

Ondersteuning

De ervaringen in deze zeven landen, elk met een andere context en gezondheidszorgsysteem, resulteerden in een pakket ondersteunende materialen en aanbevelingen die behulpzaam zijn voor andere landen om groepszorg tijdens de eerste 1000 dagen in hun land mogelijk te maken. Deze materialen zijn gratis verkrijgbaar via www.groupcare1000.com. Ook heeft TNO een COMMUNITY OF PRACTICE opgericht om geïnteresseerden met elkaar in contact te brengen en ondersteuning en verdere informatie te bieden voor implementatie en opschaling. Lees hier meer over hoe je lid van deze community kunt worden van de Community of Practice.

Verder heeft het Engelse tijdschrift The Practising Midwife een speciale uitgave over groepszorg uitgebracht.

Meerwaarde

Internationaal onderzoek toont aan dat prenatale groepszorg tot beter uitkomsten leidt. Gerandomiseerde studies met in totaal meer dan 14.000 vrouwen laten een trend zien naar minder vroeggeboorten voor degenen die groepszorg ontvingen vergeleken met een-op-een zorg. In de Verenigde Staten werd ook minder verschil gevonden in vroeggeboorte onder afro-Amerikaanse vrouwen, vergeleken met wit-Amerikaanse en vrouwen met een latino achtergrond. Bovendien leken deze effecten op vroeggeboorte sterker te zijn voor afro-Amerikaanse vrouwen met een laag inkomen, wat suggereert dat gemarginaliseerde of achtergestelde bevolkingsgroepen baat kunnen hebben bij groepszorg. Er zijn aanwijzingen dat er minder vaak een laag geboortegewicht voorkomt bij baby’s van vrouwen die prenatale groepszorg hebben ervaren. Deelnemers aan groepszorg hebben over het algemeen een verminderde kans op keizersneden en een lagere kans dat pasgeborenen worden opgenomen op de couveuseafdeling. Naast klinische resultaten rapporteren zowel zwangere vrouwen als zorgverleners een hogere tevredenheid met groepszorg dan met een-op-een zorg, óók in Nederlands onderzoek.

Nederlands onderzoek laat eveneens zien dat vrouwen die groepszorg hebben gevolgd, een significant lager risico hebben op het ontwikkelen van complicaties ten gevolge van hoge bloeddruk, dat meer vrouwen starten met borstvoeding en dat zij beter gezondheidsgedrag laten zien zoals minder alcohol gebruik na de bevalling, gezonder eten en meer bewegen. Ook was er een trend zichtbaar naar minder roken tijdens en na de zwangerschap. Daarnaast blijken zij ook meer kennis over zwangerschap en geboorte te hebben.