Door van alles in hun leven raakt de rugzak van ouders voller en voller. “Bij het helpen oplossen van een eetprobleem van een baby, peuter of kleuter mag je die bagage niet negeren”, geeft drs. Marilene de Zeeuw aan. “Daar op inspelen is vaak de eerste stap om af te komen van de worstelingen aan de eettafel. Vaak speelt er namelijk veel meer en zijn de eetproblemen slechts het topje van de ijsberg.”
Het ene eetprobleem is het andere niet en slecht eten van een kind is voor alle ouders lastig. “Veel hangt van hun veerkracht en vermogen om gevoelens te verdragen af hoe ze hieruit weten te komen”, vertelt IMH-specialist drs. Marilene de Zeeuw, Klinisch psycholoog en psychotherapeut. “Neem bijvoorbeeld de ongerustheid van ouders over het overslaan van maaltijden van hun kind of ontzettend selectief zijn in het eten van nieuwe dingen. Dergelijk gedrag hoort bij de normale ontwikkeling. Als ouders zelf een geschiedenis hebben met verlies, verlating, een moeilijke start, een eetstoornis of andere problematiek zijn deze gewone aspecten van de eetontwikkeling lastig te hanteren of aan te zien. Ouders zitten dan bij één geweigerde hap al op een rampscenario van een ernstig ziek of overleden kind. Of neem een moeder die aangeeft dat ze bij elke weigering van eten weer moet terugdenken aan de nare couveusetijd met steeds hoop en vrees. Een op zich normale ontwikkeling kan dan uit balans raken doordat ouders te veel gaan bijsturen.”
Inspelen op emotieregulatie
Deze angsten van ouders richten zich bovendien vaak op andere ontwikkelingsaspecten. “Daardoor zie je vaak dat in het verlengde van het moeizame eten zich andere negatieve patronen ontwikkelen. Denk aan kinderen die hun ouders uitdagen of op een andere manier gaan klieren. Als er dan strijd komt, ben je nog verder van huis. Het hele gezinsgebeuren kan dan vast gaan zitten op de negatieve interacties en dat is erg jammer.”
Juist het gedachtegoed van de IMH kan helpen om een dergelijke impasse te doorbreken. “Inspelen op de emotieregulatie tussen ouders en kind biedt een eerste houvast om tot oplossingen te komen. Te meer daar IMH focust op de competenties die kinderen al hebben om zelf iets te communiceren. Dat perspectief helpt om ouders goed aan het denken te zetten over wat hun kind nu bedoelt. Ouders kunnen dan uit hun hoofd met alle angsten komen en zich concreet op het hier en nu richten. Met een hulpverlener kunnen de achterliggende angsten verkend en onderzocht worden.”
Meebewegen
Daarnaast helpt behandelen vanuit het IMH-perspectief om met ouders in gesprek te raken over patronen die er ingegroeid zijn. “Dat helpt ouders hun kind te begrijpen en vervolgens te reguleren en kalmeren. Dan ontstaat er ook een basis die stevig genoeg is om hun kind zo ver te kunnen krijgen iets nieuws te proberen. Want dat lukt alleen als het kind zich veilig genoeg voelt. Er is namelijk een goede relatie nodig om een kind te laten denken van ‘oké, ik probeer een hapje broccoli omdat mama dat zegt’. Een dergelijk meebewegende benadering helpt vaak veel beter dan dwingende methodes. Ouders blijven dan de gevoelswereld van hun kind valideren en dat is goede bagage voor het verdere leven.”
Hernieuwd vertrouwen
De Zeeuw adviseert ook goed na te denken over de start van een behandeltraject. “Ik raad aan om de vraag ‘wat is er aan de hand’ niet zoveel nadruk te geven. In lijn met de aandacht voor ACES – Adversive Childhood Experiences – kun je starten met de vraag: ‘Wat hebben jullie meegemaakt – met elkaar – maar ook: in je leven’. Dat is een hele fijne en traumasensitieve ingang om met ouders in gesprek te komen. Want zoals gezegd staat het eetprobleem meestal niet op zich, maar heeft het alles te maken met het recente verleden van het kind, bijvoorbeeld een medisch trauma, en de pijnpunten in het verdere ouderlijke verleden.”
‘Een normale eetontwikkeling kan al snel ontsporen
bij een heftige ouderlijke geschiedenis’
Op het moment dat je daarover in gesprek raakt, komt het eetprobleem in een ander perspectief te staan. “Daardoor gaan ouders snappen dat er een verband is tussen de huidige eetloopgraaf en angsten of ervaringen uit hun eigen verleden. Dát inzicht is een eerste stap om bepaalde zaken iets meer los te laten en het opvoeden, waaronder het eten, met hernieuwd vertrouwen en meer ontspanning op te pakken.”
