Welke kansen benutten politieke partijen om de ontwikkeling van baby’s en peuters een zet in de goede richting te geven? Marilse Eerkens keek naar de daden van de afgelopen vier jaar én de plannen voor de komende vier jaar. Inclusief stemadvies.
Tussen nul en vier jaar maken kinderen een cruciale breinontwikkeling door en bouwen ze een – al dan niet veilige – relatie op met hun ouders en verzorgers. In een artikel in De Correspondent analyseert Eerkens wat de verschillende partijen doen om de ontwikkelingskansen van kinderen op jonge leeftijd te vergroten.
Babytijd
Als eerste onderwerp belicht het artikel de babytijd. Wat hebben partijen voor nul- tot tweejarigen gedaan? Nog veel te weinig, concludeert Eerkens uit een aantal gesprekken met mensen die zich inzetten voor betere ontwikkelingskansen voor kinderen van nul tot twee jaar. Zij stellen dat er op landelijk en gemeentelijk niveau veel te weinig kennis is over de vroegkinderlijke ontwikkeling.
Hamvraag met het oog op de verkiezingen is wat partijen voor nul- tot tweejarigen willen doen: hoe zit het met de plannen van de verschillende partijen die de ontwikkelingskansen van nul- tot tweejarigen vergroten? Eerkens komt tot drie hoofdbevindingen:
1. D VVD is de enige partij die in haar partijprogramma expliciet stelt dat consultatiebureaus meer zouden moeten screenen op mogelijke hechtingsproblemen tussen baby’s en ouders.
2. Om ouders meer rust te gunnen in de eerste maanden na de geboorte en het hechtingsproces tussen ouder en kind te bevorderen, pleiten meerdere partijen voor meer verlof voor ouders:
- D66, PvdA en PvdD willen naast het bestaande zwangerschapsverlof drie maanden verlof voor vaders (D66: tegen 70 procent van het loon mits opgenomen in de eerste zes maanden na de bevalling).
- Het CDA wil dat ook maar ouders mogen van hen zelf weten hoe ze dat verlof verdelen.
- GroenLinks wil naast zwangerschapsverlof voor de vrouw, vier weken kraamverlof voor vaders, en zeven weken ouderschapsverlof voor elke werknemer (man en vrouw) om voor de jonge baby te zorgen.
- De ChristenUnie wil een verruiming van het zwangerschapsverlof voor moeders (van zestien naar twintig weken) en tien dagen vaderschapsverlof.
- SP houdt zich wat dit thema betreft erg op de vlakte. Die partij wil ‘in overleg met de sociale partners’ het vader- of partnerschapsverlof verlengen.’
- DENK wil het vaderschapsverlof met acht dagen verlengen.
- Artikel 1 wil ‘het verlof voor alle ouders binnen het gezin’ naar ‘een totaal van 4 maanden’ brengen.
- VVD, PVV, SGP en 50-plus zeggen in hun programma niets over verlof.
3. GroenLinks, de ChristenUnie en het CDA pleiten ook voor een flexibilisering van de arbeidsmarkt waardoor werken en zorgen voor kinderen makkelijker wordt. GroenLinks pleit verder voor een verkorting van de standaardwerkweek.
De peutertijd
Op dezelfde manier analyseert Eerkens de peutertijd. Dat kinderen die opgroeien bij ouders die hun ontwikkeling minder stimuleren – door weinig voor te lezen, te spelen en te praten – vaker met een achterstand op de basisschool komen, lijkt wél doorgedrongen te zijn bij de meeste politici. Sinds 2000 wordt aan kinderen uit kansarme gezinnen voor- en vroegschoolse educatie aangeboden (VVE). Uit de stemmenzoekmachine ‘Wat Stemt het Parlement’ blijkt dat het CDA, D66 en de PvdA de VVE via een motie het vaakst op de agenda hebben gezet. Opmerkelijk genoeg is de kwaliteit van de VVE niet echt een thema in de verkiezingsprogramma’s van de verschillende partijen. De kwantiteit en de doelgroepen zijn dat wel.
Wat te stemmen?
Op wie moet je stemmen als je wilt dat de kansenongelijkheid waarmee kinderen ter wereld komen, zo klein mogelijk wordt gemaakt? Het valt Eerkens op dat de twee partijen die zich zowel hard maken voor de ontwikkelingskansen van heel jonge kinderen áls voor de peuters, de PvdA en het CDA zijn. Verder is zij persoonlijk gecharmeerd van het standpunt van GroenLinks, de ChristenUnie en het CDA, die stellen dat we moeten streven naar een samenleving waarin evenveel waarde wordt gehecht aan werken als zorgen. Werkgevers en de overheid kunnen dit faciliteren door flexibel werken mogelijk te maken of in te zetten op een kortere werkweek, stelt GroenLinks voor. Kortom, met een stem op de PvdA, het CDA en GroenLinks zit je wat betreft de ontwikkeling van het jonge kind wel goed.
Ga naar de uitgebreide analyse van Eerkens in De Correspondent
