Circa 20% van de te vroeg geboren kinderen hebben op de basisschool vaker emotionele en cognitieve problemen dan leeftijdgenoten die op tijd geboren zijn. Vroeggeboorte veroorzaakt vooral problemen op één specifiek gebied.
Dat blijkt uit promotieonderzoek van Jorijn Hornman aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij baseerde haar onderzoek op het Pinkeltje- en het TRAILS-onderzoek. Het eerste onderzoek volgt ruim 2000 kinderen die geboren zijn tussen 2002 en 2003, aan het tweede onderzoek doen eveneens ruim 2000 jongeren mee die geboren zijn rondom 1990. Hornman onderzocht of en hoe problemen in gedrag en ontwikkeling veranderen bij te vroeg geboren kinderen rond het naar de basisschool gaan en in de pubertijd.
Gedrags- en ontwikkelingsproblemen
Wetenschappers wisten al dat te vroeg geborenen vaker gedrags- en ontwikkelingsproblemen krijgen, maar het was nog onduidelijk welke problemen zich manifesteren op basisschool- en puberleeftijd en wanneer deze problemen verdwijnen.
De promovenda ontdekte onder andere dat na de start van de basisschool, wanneer kinderen vijf jaar zijn, vaker gedrag- en ontwikkelingsproblemen aan het licht komen bij vroeggeborenen dan bij op tijd geboren kinderen. Hierbij speelt de mate van vroeggeboorte een rol. Extreme vroeggeboorte veroorzaakt vaker problemen met gedrag en ontwikkeling op verschillende gebieden tegelijkertijd. Matige vroeggeboorte veroorzaakt vooral problemen op één specifiek gebied, zoals grove motoriek, persoonlijk-sociale ontwikkeling, of op het gebied van gedrag en emoties. Problemen na matige vroeggeboorte verdwijnen bovendien vaker.
Volgen vanaf de geboorte
Hornman benadrukt dat 80% van de kinderen geen problemen heeft en dat bij ongeveer de helft van de kinderen de problemen in het eerste schooljaar verdwijnen. Op de puberleeftijd lijken de verschillen tussen matig te vroeg geboren kinderen en op tijd geboren kinderen op het gebied van executief functioneren (cognitieve vaardigheid om gedrag te organiseren) bijna helemaal verdwenen.
Om de groep kinderen met problemen beter te helpen, vindt Hornman het belangrijk dat alle vroeggeborenen gevolgd worden tot ze naar school gaan. Dat gebeurt nu alleen bij extreem te vroeg geborenen.
