Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) is een bijzonder experiment gestart. Te vroeg geboren baby’s krijgen daar muziektherapie in de hoop dat hun ontwikkeling erdoor wordt gestimuleerd.
Een van de baby’s die onderdeel is van het experiment is Lev, meldt de NOS. Hij is elf weken te vroeg geboren en ligt op de intensive care. Lev krijgt gitaarklanken te horen. Die worden gemaakt door Anne-Greet van Ravensbergen, die stage loopt in het UMGC. “Ik speel zachtjes akkoorden, om niet te veel prikkels te geven”, zegt ze in Nieuws en Co op NPO Radio 1. Enkele jaren gelden publiceerde Vakblad Vroeg een uitvoerig artikel over dit onderwerp; dit is online in te zien: Muziektherapie helpt allerkleinsten zichtbaar op weg.
Ademhaling uitgangspunt
Het experiment wordt gedaan met livemuziek, omdat de ademhaling van de baby als uitgangspunt wordt genomen. “Ik probeer de baby met mijn spel te laten mee-ademen in de hoop de ademhaling te vertragen en hem sneller in slaap te laten vallen”, zegt van Ravensbergen. Bij jonge baby’s gebruikt ze ook een ronde trommel waarmee ze het geluid in een baarmoeder nabootst. Daarmee moet de hartslag en bloeddruk van het kind omlaag worden gebracht.
“Je ziet dat zijn hartslag lager, zijn zuurstofbehoefte minder en zijn ademhaling rustiger wordt. Dat zie je meteen op de monitor”, zegt ook de vader van Lev, Vincent. “Het gaat goed met hem, hij gaat met kleine stapjes vooruit.”
Raar gezicht
“Ik vond het eerst ook een raar gezicht, een gitaar op de afdeling. Maar ik dacht al snel: waarom ook niet?”, zegt Arie Bos. Hij is hoogleraar kindergeneeskunde en afdelingshoofd neonatologie, de zorg voor pasgeborenen, van het UMCG. “We weten allemaal dat muziek je zinnen kan verzetten en het blijkt ook op bijvoorbeeld psychiatrische patiënten en demente ouderen een positieve invloed te hebben. Dat zou natuurlijk net zo goed kunnen gelden voor ernstig zieke pasgeborenen.”
In de Verenigde Staten is muziektherapie bij pasgeborenen al veel gangbaarder. “Het probleem is dat Nederland een evidence based maatschappij is, zegt Artur Jaschke bij Nieuws en Co. Hij is lector muziektherapie en wetenschappelijk leider van het onderzoek. “Als het niet bewezen is, mag het geen onderdeel zijn van een behandelplan en kunnen we het dus niet gebruiken.” Een meta-studie uit 2016 wijst wel op de positieve effecten van muziektherapie op de ademhaling van de baby en het stressniveau van de moeder. Langetermijneffecten zijn echter nog niet duidelijk.
Promotieonderzoek
Er zijn nog jaren onderzoek nodig om de behandelmethode hier in te voeren. “We hopen er een promotieonderzoek van te maken, misschien zelfs twee. De pilotfase duurt een half jaar tot een jaar, maar een promotieonderzoek vier of zelfs vijf jaar”, zegt Jaschke. “In die periode kunnen er veel data worden verzameld en veel kinderen meedoen. Dat zou fantastisch zijn. Je hebt zeker drie tot vier jaar onderzoek nodig om het aan te kunnen tonen.”
Afdelingshoofd neonatologie Bos legt uit hoe het experiment in zijn werk gaat. “We willen het effect meten van de therapie op de bewegingen van het kind. Dat is een goede manier om te zien hoe het met de hersenen gaat. Door beelden op te nemen, kun je zien of de muziek de bewegingen heeft veranderd. Daarnaast kunnen we darmcellen vergelijken en zo het stressniveau meten, ook door te vergelijken met baby’s die geen muziektherapie krijgen.”
Daarmee worden de effecten op de korte termijn inzichtelijk. “Natuurlijk willen we ook weten wat de effecten zijn op de lange termijn – hoe gaan kinderen in de schoolleeftijd het doen? – maar dan zouden we vijf of zes jaar moeten wachten, en dat willen we niet. Om aan te tonen dat dit werkt willen we zo vroeg mogelijk naar de effecten kijken.”
Video
Op nos.nl staat een video over hoe de zeven weken oude Isabel, die muziektherapie krijgt: video afspelen
