Recensie ‘Jasper’ door Sylvia v/d Salm
Dit boek beschrijft de methode JASPER. De zes letters staan voor Joint Attention, Symbolic Play, Engagement and Regulation. In het Nederlands vertaald, richt de evidence based methode zich op het stimuleren van gedeelde aandacht, symbolisch spel, betrokkenheid en regulatie bij kinderen met autisme. Het is een prettig leesbaar en compleet boek voor ouders en professionals over een speelse en complete interventie voor jonge kinderen met autisme. De methode wordt stap voor stap uitgelegd.
De methode wordt al meer dan 20 jaar onderzocht en is effectief gebleken. JASPER blijkt op verschillende punten anders te zijn dan andere methodes. Binnen de JASPER-interventie staat een routine centraal. Dit is bij meer interventies voor kinderen met autisme zo. Vaak hebben deze routines een begin, midden en eind. Een routine binnen een JASPER-sessie ziet er echter anders uit. Het gaat hier om een combinatie van basisroutines, uitbreidingen en de mogelijkheid om op ieder moment opnieuw te beginnen. Dit is even wennen. Na het lezen van het boek kan je zeker aan de slag, maar het is handig om de JASPER-training te volgen om onder begeleiding te oefenen met alle stappen die bij een sessie horen.
Oefenen
Alle aspecten van de interventie worden uitgelegd, waardoor het boek veel stukken tekst met informatie bevat. Het neemt de lezer mee in het proces van doelen stellen, de sessie voorbereiden, het spelen, communiceren en het oplossen van problemen. Gelukkig is het boek zeer overzichtelijk ingedeeld en bevat het veel tabellen en illustraties. Belangrijke punten staan in afzonderlijke kaders samengevat. Elk hoofdstuk eindigt met een samenvatting, ook in een afzonderlijk kader. Om de stukken tekst te verwerken staan er in alle hoofdstukken oefeningen, onder meer met meerkeuze vragen waarop je met waar/niet waar en ja/nee kunt reageren. Na het lezen van een stuk tekst helpen de oefeningen goed om te kijken of je de theorie echt hebt begrepen. Antwoorden staan achterin het boek vermeld.
Aandacht voor problemen
Het goede van deze methode is dat er ook ruim aandacht is voor kinderen die moeite hebben om betrokken te blijven, die snel ontregeld zijn of die repetitief gedrag laten zien. Met behulp van een proces van drie stappen wordt de ouder of therapeut geholpen om een oplossing voor het probleem te vinden. In de paragraaf ‘veel gestelde vragen’ bespreken de auteurs veel voorkomende problemen tijdens de JASPER-sessies passend bij het onderwerp van het hoofdstuk. Dit wordt op een leuke manier gedaan door ingezonden brieven waar met een duidelijk en uitgebreid antwoord op gereageerd wordt.
Spraakcomputer
De JASPER-interventie voor het kind met autisme is gericht op het beter leren communiceren en spelen. Ook aan kinderen die niet of nauwelijks spreken is gedacht. Als logopedist vind ik het hoofdstuk over het inzetten van een spraakcomputer een mooie aanvulling in het boek. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het voorbereiden van de spraakcomputer en op hoe je de spraakcomputer in kan zetten tijdens de sessie. Het hoofdstuk bevat een mooie tabel van prompts die je kunt geven om het kind de spraakcomputer te leren gebruiken.
Sylvia v/d Salm is leerkracht en logopedist. Momenteel werkt zij als logopedist in een kinderdagcentrum. Daar behandelt zij logopedische problemen bij kinderen met een ontwikkelingsachterstand, autisme, cerebrale parese, Downsyndroom, ernstige meervoudige beperking of andere syndromen.
