Recensie: ‘Wiebelen en friemelen voor mensen met een verstandelijke beperking’ door Sylvia v/d Salm
Mensen met een verstandelijke beperking verwerken informatie op een andere manier. Dit komt vaak omdat één of meerdere zintuigen niet goed werken. Eerder publiceerden de auteurs, Monique Thoonsen en Marijenne van der Gaag, over respectievelijk wiebelen en friemelen in de klas en thuis. Dit boek is een welkome en waardevolle aanvulling in deze reeks.
De prikkelverwerking verloopt bij iedereen op een andere manier. In het boek onderscheidt men vier types prikkelverwerking. Zo kan iemand overprikkeld of onderprikkeld zijn en daarbij actief of passief zijn. De schrijfsters hebben aan de verschillende types een dier gekoppeld. De dieren passen goed bij de gedragingen van de verschillende types en helpen om deze gedragingen bij een type te onthouden.
ZiP-bril
Lezers worden gestimuleerd om met een speciale bril: de ZiP-bril, zorgvuldig naar de zintuiglijke prikkelverwerking van mensen met een verstandelijke beperking om hen heen te kijken. Deze mensen wiebelen en friemelen niet zomaar. De bril staat symbool voor het goed observeren van de persoon en helpt de lezer om het gedrag dat iemand laat zien te begrijpen.
Kijken naar jezelf
In dit boek is niet alleen aandacht voor de prikkelverwerking van mensen met een verstandelijke beperking, maar ook voor de prikkelverwerking van begeleiders en ouders/verzorgers. In hoofdstuk acht wordt antwoord gegeven op de vraag: ‘past jouw prikkelprofiel bij dat van de cliënt?’. Het kan hier gaan om een cliënt in een instelling, maar natuurlijk ook om een dierbare met een verstandelijke beperking in het gezin. De schrijfsters hebben heel overzichtelijk in een schema weergegeven wat voor type cliënt goed of minder goed past bij een type begeleider. Groene smileys in het schema geven aan welke positieve invloeden de combinatie type begeleider-cliënt kan hebben. Rode smileys geven aan voor welke valkuilen deze combinatie in types binnen de relatie kan zorgen. Wat mooi dat de lezer ook gestimuleerd wordt om na te denken over welk prikkeltype hij zelf is en wat voor invloed dit op de ander heeft.
Veel tips en strategieën
Het laatste deel van het boek staat boordevol tips en strategieën die in allerlei situaties bij verschillende type mensen met een verstandelijke beperking ingezet kunnen worden. Eerst staat uitgelegd hoe je een strategie kiest en uitvoert. Daarna volgen hoofdstukken met breed toepasbare strategieën, strategieën voor in huis, bij specifieke gelegenheden enz. Aan allerlei situaties is gedacht. Hoe kan je bijvoorbeeld het beste tandenpoetsen bij de onderprikkelde of bij de overprikkelde cliënt? Door heel het boek heen verwijzen de auteurs naar bijbehorende downloads of nuttige websites. Bij het tandenpoetsen staat bijvoorbeeld dat je op het kennisplein gehandicaptensector een visuele poetsinstructie kunt vinden.
Praktisch en onmisbaar
Dit is een praktisch en onmisbaar boek voor iedereen die iemand met een verstandelijke beperking in zijn directe omgeving heeft, jong of oud!
Wiebelen en friemelen voor mensen met een verstandelijke beperking>>
Sylvia v/d Salm is leerkracht en logopedist. Momenteel werkt zij als logopedist in een kinderdagcentrum. Daar behandelt zij logopedische problemen bij kinderen met een ontwikkelingsachterstand, autisme, cerebrale parese, Downsyndroom, ernstige meervoudige beperking of andere syndromen.
