In Zuid-Limburg is de levensverwachting gemiddeld een jaar korter. Ook voelen Limburgers zich ongezonder dan de rest van Nederland. “Uit onderzoek blijkt dat de achterstand in de jonge jaren begint, zelfs al vóór de conceptie”, vertelt Maria Jansen, hoogleraar en programmaleider van de Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Limburg. “In het programma Kansrijke Start Zuid-Limburg pakken we dit probleem daadkrachtig aan.”

Kansrijke Start maakt deel uit van het programma Trendbreuk Limburg waarin 16 Zuid-Limburgse gemeenten en Provincie Limburg samen met zorg- en maatschappelijke partners en wetenschappers werken aan een gezondere bevolking. De doelstelling is dat in 2030 25% van de achterstand is ingelopen. “Trendbreuk richt zich op de jeugd”, zegt Maria. “Dat is niet voor niets, want kinderen die al in het prille begin van hun leven te maken hebben met armoede, stress, onderwijsachterstanden of overgewicht, hebben daar de rest van hun leven last van. Bovendien dragen ze dat ook over naar de volgende generatie. Bij Kansrijke Start ligt de focus op de eerste 1.000 dagen van een kind omdat die cruciaal zijn voor een goede start en daarmee goede fysieke en mentale gezondheid in de rest van het leven.”

Lange adem

“Kansrijke Start vergt wel een lange adem”, benadrukt Fion de Boer, strategisch beleidsmedewerker GGD Zuid-Limburg. “Daarnaast urgentiebesef, lef om vernieuwend te denken en werken, intensieve samenwerking en goede afstemming tussen de partners in het medische en sociale domein en uiteraard training van professionals. Kansrijke Start maakt gebruik van drie interventies waarvan de effectiviteit ruimschoots is bewezen: Nu Niet Zwanger, VoorZorg en Stevig Ouderschap.”

Inmiddels blijkt dat de huidige drie interventies hun vruchten afwerpen. “Maar er is meer nodig en daaraan wordt al op verschillende fronten gewerkt”, vult Maria aan. “Zo loopt er bijvoorbeeld een onderzoek onder mbo-studenten. Mbo 1 en 2 is een kwetsbare groep en het is ontzettend belangrijk om daar al het zaadje te planten; in gesprek te gaan over ‘hoe zie jij je toekomst’, ‘wat heb je nodig om die toekomst werkelijkheid te maken’. Ik zie dit als een vorm van burgerschapsonderwijs dat we samen met de instellingen moeten invullen, naast praktische zaken zoals een gezonde kantine, de mogelijkheid om te sporten. We willen jongeren aan het denken zetten.”

Advertentie

Signaleren, verkennen en steun op maat

Verder onderzoek de Academie Verloskunde Maastricht of het gedachtegoed van Positieve Gezondheid een goede aanvulling is op de verloskundige anamnese. “Verloskundigen voeren dan het gesprek over zes levensdomeinen en brengen op die manier de kwetsbaarheid op sociaal gebied in kaart”, aldus Maria. Als uit zo’n gesprek blijkt dat er bepaalde problemen zijn, kan JGZ een prenataal huisbezoek brengen en kan passende steun tijdig worden ingeschakeld om latere problemen te voorkomen.”

Fion: “Het actieprogramma Kansrijke Start loopt nu ruim twee jaar en samen met onze partners werken we hard aan de rode draad van signaleren, verkennen en steun op maat. De aftrap vond in 2019 plaats door minister Hugo de Jonge die het mooi verwoordde: “Het moet niet uitmaken waar je wieg staat, maar dat doet het nu blijkbaar wel.” Hij prees de samenwerkingsaanpak in Zuid-Limburg waarbij er veel oog is voor juist het verkleinen van de sociaaleconomische gezondheidsverschillen.” 

Bron: Gezonde Regio

Zie ook:

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Een abonnement kost slechts €28,- per jaar.

Ontdek ons VROEG-magazine

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Sleutelwoorden zijn preventie, vroegtijdige onderkenning en vroeghulp. Ons kwartaalmagazine biedt achtergrond en verdieping. Een abonnement kost slechts € 28,- per jaar.

AdvertentieAbonneren op lentenummer
Meld je aan voor de nieuwsbrief

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van de geboortezorg en de zorg rond het jonge kind en zijn ouders? Schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Deze verschijnt iedere dinsdagochtend.

"*" geeft vereiste velden aan