De eerste 1001 dagen in het leven van een kind, van conceptie tot 2 jaar, zijn cruciaal voor de ontwikkeling van ons complexe brein en cognitieve vaardigheden. Een onderzoeksteam focust op wat deze belangrijke periode betekent voor de taalontwikkeling.
Tijdens de vroege ontwikkeling wordt de hersenstructuur gevormd, die samen met het genenpakket en invloeden van buitenaf van groot belang is voor de ontwikkeling. De gevolgen kunnen dan ook groot zijn als er ergens in dit samenspel iets misgaat. Het is echter lang niet altijd duidelijk waar het dan precies misgaat, en wat we daaraan kunnen doen. Een team wetenschappers uit verschillende vakgebieden gaat samen met partners van buiten de universiteit met dit thema aan de slag. Hierbij focussen zij op de vroege taalontwikkeling.
Taal als uitgangspunt
Taal is een complexe vaardigheid die nauw verweven is met een goede hersenontwikkeling. Een goede taalontwikkeling is bepalend voor het welzijn en het geluk van jonge kinderen, ook later in hun leven. Je gebruikt taal immers om duidelijk te maken wat je wilt, te communiceren met je ouders of leeftijdsgenoten en elkaar te begrijpen. Maar ook op school leer je via mondelinge en schriftelijke instructies. Met een taalachterstand of taalontwikkelingsstoornis is het risico op een leerachterstand groter, met alle gevolgen van dien.
De Universiteit Utrecht en UMC Utrecht hebben veel expertise op het gebied van taal- en hersenontwikkeling in huis. Zo heeft het team van biologen, gedragswetenschappers en taalkundigen een studie gedaan naar hoe zebravinken leren zingen (en wat dat zegt over hoe kinderen leren praten) en is een groep kinderen met een taalontwikkelingsstoornis gevolgd.
Vroege ontwikkeling ontrafeld
Door hun kennis te bundelen, willen de onderzoekers vroege hersenontwikkeling beter leren begrijpen. Wat gebeurt er in het brein? Welke interne factoren hebben effect op dit proces in die kritieke eerste 1001 dagen? Welke invloeden van buitenaf zijn bepalend? En waardoor ontstaan verschillen tussen individuele kinderen?
De eerste 1001 dagen in het leven van een kind bepalen voor een belangrijk deel hoe dat kind de rest van zijn of haar leven functioneert. Doel is om maatschappelijke vragen met betrekking tot dit thema te beantwoorden. Op die manier hoopt het team wetenschap en praktijk met elkaar te verbinden en bijvoorbeeld instrumenten te ontwikkelen voor een betere (vroege) diagnostiek en effectieve behandeling.
Om dit doel te bereiken, wordt samengewerkt met maatschappelijke partners, met een gezamenlijk streven: onze krachten bundelen, zodat wetenschappelijk onderzoek en de kennis en ervaring uit de praktijk elkaar kunnen versterken. Zo is er contact met de Gemeente Utrecht, Koninklijke Auris Groep, Koninklijke Kentalis, NSDSK, het Wilhelmina Kinderziekenhuis, de Hogeschool Utrecht, Partou Kinderopvang en Danone Nutricia. Daarbij wil de Universiteit Utrecht graag eerst achterhalen wat er nodig is. Welke vragen leven er in de maatschappij met betrekking tot dit thema, en hoe kunnen wij daar samen met onze partners antwoorden op gaan vinden?
Manifest: ‘The 1001 Critical Days’
Een aantal Nederlandse organisaties (Dutch Association for Infant Mental Health (DAIMH), Nederlands Instituut van Psychologen (NIP), Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO) en Babywerk) heeft een Nederlandse versie van het manifest ‘1001 critical days’ geschreven wat het belang van deze ontwikkelingsperiode onderschrijft.
Sluit je aan!
Ben je geïnteresseerd in dit thema? Neem dan contact met op met dr. Tessel Boerma, T.D.Boerma@uu.nl of 030 253 5713.
Bron: Dynamics of Youth
