Het is nog grotendeels onbekend welke factoren betrokken zijn bij zwangerschapsvergiftiging en zwangerschapsdiabetes. Wel kunnen nieuwe preklinische modellen als missende schakel dienen tussen onderzoek en praktijk. Dat blijkt uit promotie-onderzoek van Violeta Stojanovska aan het Universitair Medisch Centrum Groningen.
Tijdens de zwangerschap ondergaat het lichaam van de moeder verschillende kleine en grote veranderingen. Deze veranderingen zorgen voor optimale groei en ontwikkeling van de foetus.
Kritische periode
De groei van de foetus in de baarmoeder wordt gekenmerkt door een hele snelle groei waarbij cellen in hoog tempo delen en organen en weefsels worden gevormd. Dit is een zeerkritische periode in het mensenleven, omdat de omgeving tijdens de zwangerschap de fysiologie van de foetus kan vormen om het optimaal te laten functioneren in de rest van het leven.
Wanneer de beschikbaarheid van voedingsstoffen of het functioneren van de placenta niet optimaal is, zal dit leiden tot verminderde groei van de foetus en de ontwikkeling van zwangerschapscomplicaties. De meest voorkomende complicaties zijn zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie), intra-uteriene groeivertraging (de baby groeit dan onvoldoende) en zwangerschapsdiabetes. Deze complicaties worden gekenmerkt door een complexe ontstaansgeschiedenis en kunnen het risico op andere complicaties vergroten.
Nieuwe modellen
Om de effecten van verschillende factoren tijdens de zwangerschap op foetale programmering te onderzoeken, zijn zogenaamde preklinische modellen nodig die de beschadiging kunnen voorspellen. Foetale programmering is een min of meer blijvende verandering van de structuur of functie van het organisme door een bepaalde prikkel of beschadiging. Het onderzoek van Stojanovska leverde nieuwe modellen op voor de meest voorkomende zwangerschapscomplicaties en het effect daarvan op de gezondheid van de foetus. De resultaten kunnen helpen bij het evalueren van de ernst van foetale programmering en het bepalen van klinisch beleid op dit gebied. Zo concludeert zij onder andere dat het geslacht van de baby een belangrijke voorspeller is voor foetale groei, ontwikkeling en ziektes: vrouwelijke nakomelingen worden meer beïnvloed door zwangerschapscomplicaties dan mannelijke. Dit is in lijn met eerder onderzoek.
Fetal programming in pregnancy associated disorders
Bron: rug.nl
