Jonge kinderen die veel bewegen, ontwikkelen zich beter. “Ze zijn sociaal, creatief, gezond en gelukkiger dan kinderen die weinig of niet bewegen”, vertelt Lenneke Gentle van Studio Swing. “Maar het belang reikt verder. Bewegen is voor peuters en kleuters de beste manier om te leren. Juist de kinderopvang kan beweging daarom inzetten om ontwikkelingsgericht werken met jonge kinderen te stimuleren.”
Waarom is bewegen in de kinderopvang zo belangrijk?
“Jonge kinderen zijn van nature constant in beweging. Daar hoef je in feite weinig richting aan te geven, laat ze gewoon maar lekker gaan. Door veel te bewegen, ontwikkelen ze zich beter. Ze zijn fitter, gezonder en blijer. Een peuter of kleuter hoort niet stil op een stoeltje te zitten. Vrij spel, meerdere uren per dag, daar gaat het om. Dit gebeurt nu veel te weinig. In Europa is ons land op dit gebied zelfs kampioen stilzitten, zo blijkt uit recent onderzoek. Schrikbarend vind ik.”
Wat is er verkeerd aan veel zitten in de kinderopvang?
“Indien peuters en kleuters veel stil zitten, komt zowel hun fysieke als emotionele ontwikkeling in het gedrang. Dat vele stilzitten is van invloed op alle ontwikkelingsgebieden: motorisch, sociaal, emotioneel, cognitief en de ontwikkeling van het brein. Kinderen ontwikkelen zich namelijk vooral door te bewegen en te spelen en wel in de volle breedte. De signalen uit het lijf gaan direct door naar de hersenen. Bij stilzitten verloopt dit proces trager en komt de hersenontwikkeling minder goed op gang.”
Waar kan de kinderopvang vooral meer op insteken?
“Laat de kinderen vooral in hun eigenheid lekker aan de gang gaan. Pedagogisch medewerkers kunnen daarop inspringen door ze zo nu en dan iets extra’s aan te bieden. Dus meer coachen vanaf de zijlijn, samen met het aanbieden van leuke, educatieve activiteiten. Neem in dit verband ook het meubilair eens onder de loep, grote zitmeubelen zijn bijvoorbeeld helemaal niet nodig. Kinderen kunnen gewoon af en toe op een klein stoeltje zitten, dat vergt bovendien minder investering. Kinderen hebben weinig nodig. Met heel simpele huis-, tuin- en keukenmaterialen kun je vaak al tot een dans- of beweegmoment komen.”
Welke vorm van bewegen is vooral van belang om het ontwikkelingsgericht werken te stimuleren?
“Dan denk ik met name aan het inzetten van ontwikkelingsgerichte danslessen om de leeromgeving van peuters en kleuters te verrijken. Wat bijvoorbeeld goed werkt, is een combinatie van bewegen en zingen of rappen. Daardoor kun je hun behoefte volgen en tegelijk speels bezig zijn met de brede ontwikkeling op het gebied van onder meer taal en rekenen. Lekker in het tempo van het kind zelf. Dergelijke activiteiten zijn goed te combineren met de aanpak van de voor-vroegschoolse educatie. Wat je dan ziet gebeuren, is dat kinderen met hun lijf bepaalde begrippen ervaren. Door de leerstof om te zetten in een spelvorm van dans en beweging, zie je de kinderen glunderen, meepraten en zingen. Op die manier word er handen en voeten gegeven aan het internaliseren van begrippen.”
Mijn hoofdboodschap is ‘kom in beweging, dan komt de rest vanzelf!’
Interview in het kader van het Kinderopvangcongres 2019.
Zie ook:
- Compleet beweegaanbod voor baby’s en peuters op één kaart
- Stimuleer motorische ontwikkeling met bewegen
