Muziek, dans, beeldend, en mime, of combinaties hiervan. Allemaal elementen van improvisatievoorstellingen die kunstenaars in peutergroepen verzorgen. De voorstellingen zijn gericht op emotionele betrokkenheid en participatie van de peuters. Pedagogisch medewerkers ervaren de kunstuitvoeringen als inspirerend en motiverend.
De improvisatievoorstellingen vinden plaats in het kader van het project Jong Beginnen in Den Haag. De observaties tijdens de kunstuitvoeringen laten zien dat kinderen aandachtig volgen wat er gebeurt en wat er gaande is. Soms komt ook responsief gedrag voor en in een enkel geval experimenteel en interactief gedrag.
Pedagogisch medewerkers kunnen hun ervaringen met de open en procesgerichte aanpak van de kunstenaars meenemen naar hun groepen. Bepaalde elementen in het gedrag van kunstenaars vinden zij leerzaam, zoals het belang van non-verbale communicatie, geduld, terughoudend zijn met ingrijpen en sturen, stiltes durven laten vallen, mee (durven) gaan in het spel, zorgen voor verrassingseffecten.
Ook ouders zijn over het algemeen positief over de bijgewoonde voorstelling. Sommigen zijn uitgesproken verrast over het gedrag en de reacties van hun kind. Veel ouders vinden het theaterbezoek belangrijk omdat hun kind ervan leert: materialen kennen, luisteren, kijken, zelf bewegen. Volgens sommigen is het tevens een oefening in aandacht en concentratie. Bij ouders is de bekendheid met en het bezoek aan het Laaktheater significant toegenomen.
Verrijkende bijdrage aan vve
De positieve beleving en de waardering van het kunstproject bij betrokkenen laten zien dat het project op zich een waardevolle en verrijkende bijdrage aan de voor- en vroegschoolse educatie is. Er zijn ook voldoende aanwijzingen dat het project een basis kan leveren voor effecten op langere termijn:
Ten eerste reikt het project aspecten van pedagogisch handelen aan die belangrijk worden geacht in het kader van voor- en vroegschoolse educatie en de moeite waard zijn om verder te ontwikkelen, zoals inspelen op en meegaan in ideeën van kinderen en daar vanuit een specifieke rol uitbreiding aan geven, een probleem creëren, verschillende oplossingen bieden of laten ontdekken, open vragen en denkvragen stellen en uitdagen tot reflecteren. Het project past hiermee in een ontwikkeling naar een meer kind volgend, spel-georiënteerd aanbod.
Ten tweede is het project voor ouders van kinderen uit de vve-doelgroep een opstapje naar meer cultuurdeelname en meer begrip over het begrip kunst.
Innovatiecentra vve
Het project maakt deel uit van het programma ‘Innovatiecentra vve’ van het ministerie van OCW en NRO, waarin vijf interventies werden geselecteerd en onderzocht op hun bijdrage aan verhoging van kwaliteit van voor- en vroegschoolse educatie. Nadere informatie over het project is te vinden via de website: https://www.sardes.nl/innovaties_in_vve
Verder lezen
Veen, A. & Karssen, M. (2020). 15 uur voorschoolse educatie in Amsterdam. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. Rapport 1063.
Bus, A.G. & Anstadt, R. (2020). Thuis voorlezen met digitale prentenboeken. Een veelbelovende interventie voor twee- en driejarigen met een taalachterstand? Amsterdam: Kohnstamm Instituut. Rapport 1058.
Druten, L. van, m.m.v. Beurskens, K. & Langen, A. van (2020). Rapportage innovatiecentrum Heerlen ‘Kijken in elkaars keuken’ ten behoeve van samenwerking tussen peuteropvang en basisschool. Nijmegen: KBA.
Druten, L. van, m.m.v. Beurskens, K. & Langen, A. van (2020). Rapportage Innovatiecentrum Leiden Motivatie als motor voor professionalisering. Nijmegen: KBA.
Veen, A., Bus, J. & Druten, L. van (2021). Innovatiecentra voor- en vroegschoolse educatie. Samenvatting van vijf deelonderzoeken. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. Rapport 1064.
Samenwerkingspartner: KBA Nijmegen
Bron: kohnstamminstituut.nl
Zie ook:
