Kinderen die bij de geboorte minder dan één kilo wogen, hebben op 11-jarige leeftijd meer lichaamsvet en minder spierkracht. Ze vertonen ook vaker een verhoogde bloeddruk en één op vier heeft een verminderde nierfunctie.
Dat blijkt uit het doctoraatsonderzoek van Anke Raaijmakers (Departement Ontwikkeling en Regeneratie) aan de KU Leuven. In Vlaanderen worden kinderen met een geboortegewicht van minder dan 1 kilogram sinds enige tijd opgevolgd op het vlak van schoolprestaties en hersenontwikkeling. De effecten van extreme vroeggeboorte op lichaamssamenstelling, nieren, hart en bloedvaten zijn echter minder bekend. Om die effecten beter in kaart te brengen stelde dr. Anke Raaijmakers voor haar doctoraat de PREMATCH-studie op. Zij onderzocht 93 gewezen prematuren met een extreem laag geboortegewicht op 11-jarige leeftijd. 87 kinderen die niet te vroeg geboren werden, dienden als controlegroep.
Bevindingen
Het onderzoek leidde tot volgende bevindingen:
- Kinderen met een extreem laag geboortegewicht blijven slecht groeien tot de leeftijd van 2 jaar en op 11-jarige leeftijd zijn hun lichamen nog altijd kleiner en fijner.
- Op 11-jarige leeftijd hebben ze minder spierkracht en meer lichaamsvet. Dat staat in verband met de eerste bevinding, want goede groei in de eerste twee levensjaren beschermt tegen de vorming van lichaamsvet.
- De nieren van de gewezen prematuren zijn relatief klein en één op vier vertoont een verminderde nierfunctie.
- Een kwart van de kinderen met extreem laag geboortegewicht heeft op 11-jarige leeftijd al verhoogde bloeddruk.
- Deze kinderen vertonen ook afwijkingen in de kleine bloedvaten van het netvlies. Die zijn waarschijnlijk veroorzaakt door de vroeggeboorte en verder in de hand gewerkt door verhoogde bloeddruk.
Betekenis
“We weten al langer dat kinderen met een laag geboortegewicht na een voldragen zwangerschap als volwassenen meer risico lopen op obesitas, verhoogde bloeddruk en hart- en vaatziekten. Met deze studie tonen we aan dat we dezelfde patronen ook terugzien bij prematuren met een extreem laag geboortegewicht”, zegt Anke Raaijmakers. “Er is nog vervolgonderzoek nodig om de oorzaken te vinden, bijvoorbeeld het gebruik van bepaalde medicatie na vroeggeboorte, en om de behandelingen te verbeteren. We raden dan ook sterk aan om in de opvolging van deze kinderen niet alleen aandacht te besteden aan groei en hersenontwikkeling, maar ook aan de nierfunctie en aan hart en bloedvaten.”
