Er zijn meerdere interventies beschikbaar voor kwetsbare zwangere vrouwen. Alleen blijken deze stuk voor stuk erg complex. Ook de houding van zorgverleners is van belang. Dat blijkt uit onderzoek in Noord-Nederland naar factoren die de implementatie van interventies voor kwetsbare zwangere vrouwen beïnvloeden. Dit gebeurde vanuit het perspectief van gezondheidsprofessionals.
Voor kwetsbare zwangeren zijn interventies ontwikkeld als:
- de ALPHA-NL vragenlijst (een hulpmiddel om kwetsbare zwangeren te signaleren)
- Stevig Ouderschap
- VoorZorg
- Moeders Informeren Moeders
Het succes van de implementatie van dit soort interventies wordt echter beïnvloed door meerdere factoren. Denk aan de medewerking van de zwangere, de complexiteit van de interventie en de beschikbare tijd van de zorgverlener. Om deze invloed van factoren inzichtelijk te maken wordt gebruik gemaakt van het Measurement Instrument for Determinants of Innovation (MIDI).
Implementatie erg complex
Een Groningse onderzoeksgroep heeft 39 professionals in de geboortezorg geïnterviewd over het gebruik van de interventies voor kwetsbare zwangere vrouwen: 29 verloskundigen, 3 verpleegkundigen Jeugd en gezin, 5 zorgcoördinatoren, 1 gynaecoloog en 1 thuiszorgbegeleider. Uit de analyse van de interviews blijkt dat met name de implementatie van deze interventies erg complex is. De professionals noemen op bijna alle vlakken van de MIDI belemmerende en bevorderende factoren. De onderzoekers voegden zes nieuwe (MIDI) determinanten toe, waaronder het (niet) kunnen bereiken van de doelgroep.
Houding zorgverleners van belang
Ook de houding van zorgverleners ten opzichte van kwetsbare zwangere vrouwen beïnvloedt het gebruik van interventies. In positieve zin, bijvoorbeeld als de zorgverlener er vertrouwen in heeft in dat vrouwen kunnen leren omgaan met hun problemen. Maar ook in negatieve zin, bijvoorbeeld als zorgverleners kwetsbare zwangeren stereotyperen of stigmatiseren. Met het oog op het bieden van relatiegerichte zorg benadrukken de onderzoekers bovendien de noodzaak om stereotiepe opvattingen en attitudes ten opzichte van specifieke groepen ter discussie te stellen. Dit is uiterst belangrijk om cultureel passende zorg te bieden. Gezondheidswerkers moeten nadenken over hun eigen significante invloed op de toegang tot en het gebruik van zorg door kwetsbare groepen. Zij vormen immers de sleutel tot het aangaan van partnerschappen met vrouwen om de beste gezondheid voor moeders en hun baby’s te verkrijgen.
Aanbevelingen
De onderzoekers doen de volgende aanbevelingen voor effectief gebruik van interventies:
- Bied relatiegerichte zorg die aansluit bij de leefwereld van de kwetsbare zwangeren.
- Stel je eigen stereotype opvattingen en houding ter discussie en pas deze zo nodig aan.
- Neem de complexiteit van het gebruiken en implementeren van interventies voor (kwetsbare) groepen op in het zorgonderwijs.
- Betrek bij het ontwikkelen van nieuwe interventies zowel de zorgverleners als de vrouwen.
Bronnen: kennispoort-verloskunde.nl / rug.nl
Zie ook:
