Verschillen tussen kinderen wat betreft hun leesvaardigheid ontstaan al vroeg. Daarom zetten veel scholen in op thuisstimulering van geletterdheid. Dit gebeurt met behulp van ouder-kindprogramma’s. Die programma’s moeten goed aansluiten bij gezinnen en school. In de praktijk is echter lang niet altijd sprake van een goede match tussen programma, gezin en school.
Dat blijkt uit promotieonderzoek van Eke Krijnen aan de Erasmus Universiteit. Het onderzoek geeft inzicht in de kenmerken van gezinnen en scholen die belangrijk zijn voor de het slagen van ouder-kind programma’s om het taalniveau van kinderen te verbeteren.
Bij een groep van ruim tweehonderd ouders van kleuters onderzocht Krijnen aan welke taalstimuleringsactiviteiten ouders zelf de voorkeur geven. Veel ouders hebben een voorkeur voor speelse taalactiviteiten, zoals praten met je kind en voorlezen. Ouders die thuis geen Nederlands spreken hebben echter een sterkere voorkeur voor schoolse activiteiten, zoals je kind nieuwe woorden aanleren of letters oefenen.
Geen effect
Krijnen onderzocht onder meer of voorkeuren van ouders invloed hebben op de effecten van het ouder-kindprogramma VVE Thuis voor kleuters. Dit programma helpt ouders bij het ondernemen van speelse taalactiviteiten thuis. VVE Thuis bleek geen effect te hebben op de taalontwikkeling: kleuters die twee jaar lang hadden deelgenomen aan dit programma gingen niet sneller vooruit dan kinderen in de controlegroep.
Of opvattingen van ouders matchten met het programma maakte geen verschil voor de effectiviteit. De resultaten duiden erop dat programma- en schoolkenmerken een grotere rol spelen bij de effectiviteit van ouder-kindprogramma’s dan de kenmerken van deelnemende gezinnen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de mate waarin een programma anderstalige en laaggeletterde ouders bedient. Ook de vaardigheden van leerkrachten om in te spelen op een zeer diverse ouderpopulatie spelen een rol.
Relatie tussen ouder en school
Verder onderzocht Krijnen hoe op één van de deelnemende scholen werd gewerkt aan de relatie tussen ouder en school. De uitkomsten duiden op tegenstrijdigheden in de visie van school op de ouder-schoolrelatie. Enerzijds streefden teamleden naar een gelijkwaardige samenwerking met ouders gebaseerd op wederzijds respect. Anderzijds waren er obstakels voor het bereiken van zo’n gelijkwaardige relatie, zoals ongemak bij het team in het omgaan met een diverse ouderpopulatie. Ook kwamen veel onderwijsmedewerkers niet los van stereotype denkbeelden over laagopgeleide en niet-Nederlandstalige ouders. In zulke beelden ligt de nadruk op wat deze ouders allemaal niet kunnen of willen doen in het helpen van hun kind op school.
Bron: eur.nl
Nieuwe taalaanpak stimuleert samenwerking met laaggeletterde ouders
Tips en adviezen om laaggeletterdheid te voorkomen
