Meerdere factoren kunnen van negatieve invloed zijn op een moeder en een (ongeboren) kind. Maar hoe kunnen zorgverleners hierbij helpen? Dat staat beschreven in de nieuwe richtlijn ‘Kwetsbaarheid in de eerste 1000 dagen’. In het document staat onder meer beschreven hoe je kwetsbare zwangeren op tijd herkent, hoe je ze goede hulp aanbiedt en hoe je zorgt voor een goede overdracht.
De richtlijn ‘Kwetsbaarheid eerste 1000 dagen’ bevat handelingsaanbevelingen voor de zorg voor kwetsbare zwangeren en kwetsbare jonge ouders. Het gaat om kinderen in de leeftijd van -9 maanden tot 2 jaar. De aanbevelingen zijn gebaseerd op wetenschappelijk bewijs en goede praktijkvoorbeelden. De richtlijn is in samenwerking met V&VN ontwikkeld door TNO, met financiering van ZonMw.
Kwetsbaar
Kwetsbare zwangeren hebben een verhoogd risico op een ongezonde zwangerschap en een ongunstige zwangerschapsuitkomst, en later op ongunstige opgroeiomstandigheden en opvoedproblemen. Aan de basis van deze kwetsbaarheid ligt vaak een opeenstapeling van medische, psychische en psychosociale problemen, bij de vrouw, haar (ex)partner, het gezin, in de omgeving en door sociale omstandigheden.
De richtlijn is in eerste instantie bedoeld voor verpleegkundigen en verzorgenden. Maar de inhoud is ook informatief voor eerstelijns en tweedelijns verloskundigen, jeugdartsen, gynaecologen, kinderartsen, huisartsen, psychiaters, voor professionals werkzaam in voorschoolse voorzieningen, de jeugdzorg en jeugdbescherming en in het maatschappelijk werk.
Vier tips
Wat kun je als zorgverlener doen om kwetsbare zwangeren te helpen?
- Vraag de uitkomsten van de brede risico-inventarisatie op bij de verwijzer, of voer deze zelf uit.
- Overweeg om een instrument te gebruiken bij de brede risico-inventarisatie.
(denk aan signaleringslijsten Mind2Care, R4U of ALPHA-NL en gespreksmethodieken GIZ, SPARK of SamenStarten) - Overweeg om een (preventieve) interventie in te zetten of om ernaar te verwijzen.
(zoals Prenatale Huisbezoeken JGZ, Stevig Ouderschap of VoorZorg) - Draag bij de overdracht van een zwangere of ouder in een kwetsbare situatie belangrijke gegevens over.
(onder andere de reden van overdracht, contactgegevens van betrokken zorgverleners, een algemene anamnese van de moeder en de uitkomst van brede risico-inventarisatie)
