Er moeten internationale regels komen voor draagmoederschap. Daarvoor pleit de Raad voor de Kinderbescherming. Nu komen stellen met een kinderwens vaak juridisch in de problemen doordat ze in ‘goedkopere’ landen gebruikmaken van een draagmoeder. Ook pleit de raad voor een ethische discussie over het draagmoederschap.
Door de strikte regels in Nederland wijken veel stellen uit naar het buitenland voor een draagmoeder en eiceldonor. Sommigen omzeilen peperdure trajecten in de Verenigde Staten en Canada door naar Azië of Oost-Europa te gaan. Daar kost een draagmoeder de helft minder, maar de geboorteaktes worden door Nederland vaak niet erkend. Deze tendens wordt in de hand gewerkt nu sommige Aziatische landen commercieel draagmoederschap verbieden. New Life Global Network, dat jaarlijks 300 stellen helpt, ziet een groeiend aantal stellen dat naar Oost-Europa gaat voor een draagmoeder. “Sinds India het draagmoederschap heeft verboden, is het aantal wensouders dat naar Oekraïne en Georgië gaat, toe¬genomen”, zegt manager Sophie Ukleba.
Juridische problemen
Probleem is dat de geboorteaktes uit die goedkopere landen in Nederland vaak niet worden erkend, waardoor stellen hun pasgeboren kind niet mee naar huis kunnen nemen zonder een langdurige juridische strijd. Instanties en deskundigen raden het gebruik van deze ‘oostelijke route’ ten strengste af. “Het geeft zoveel juridische problemen”, zegt advocate Annelieke Bouma. Goedkoop is volgens haar vaak ook duurkoop. “Als je een jaar ter plaatse moet blijven om een kind mee te krijgen, ben je duizenden euro’s verder.”
Ethische discussie
De Raad voor de Kinderbescherming wil ook graag een ethische discussie over draagmoederschap ,,Een kind is geen product”, stelt een woordvoerster van de raad. “We zien in de praktijk wensouders regels en wetten overtreden om hun eigen behoefte te bevredigen. Ze maken gebruik van anonieme geslachtscellen of staan als ouder op de geboorteakte, zoals in Oekraïne gebeurt. Internationale regelgeving omtrent draagmoederschap zou helpen.”
Het ministerie van Veiligheid en Justitie en de Raad voor de Kinderbescherming weten niet hoeveel Nederlanders gebruikmaken van een buitenlandse draagmoeder, en hoe vaak ze terugkeren zonder de juiste papieren. Het ministerie vermoedt dat dit voor een deel buiten het zicht van instanties gebeurt.
(AD)
