Een gezonde, leeftijdsadequate, brede ontwikkeling bij de baby’s bevorderen. Niets minder beoogt het programma ‘Babyclub’. Voorop staat spelen, leren en contact maken. De interventie, gericht op opvoeders van baby’s van 0-15 maanden, is nu door het NJi erkend als goed onderbouwd.
Het programma onderscheidt drie leeftijdsgroepen: het miniprogramma (0-2 maanden), het midiprogramma (3-7 maanden) en het maxiprogramma (8-15 maanden). Iedere leeftijdsgroep ontvangt een lesprogramma dat is aangepast aan de ontwikkelingsfase.
Spelen, leren en contact maken
In de wekelijkse groepsbijeenkomsten van de Babyclub gaan opvoeders samen met hun baby spelen, leren en sociale contacten opdoen. Tijdens de spelactiviteiten wordt aandacht besteed aan cognitieve-, (senso)motorische-, taal- en sociaal-emotionele vaardigheden. Daarnaast krijgen opvoeders uitleg over de ontwikkeling van baby’s. Daarbij wordt ingegaan op wat baby’s leren (ontwikkelingsopgaven) en nodig hebben (opvoedvaardigheden).
Opvoeders passen het geleerde direct in de praktijk toe, zien voorbeelden van elkaar, ontvangen laagdrempelige feedback van de begeleider(s), kunnen opvoed- en ontwikkelingsvragen stellen en krijgen praktische handvatten mee voor thuis.
Bovendien besteedt elke bijeenkomst aandacht aan de hechtingsrelatie tussen opvoeder en baby. Dit gebeurt via hechtingsstimulerende activiteiten als babymassage, samen zingen en dansen en het oefenen met mentaliseren en mind-minded taalgebruik.
Opvoedondersteuningsbron
De begeleiders van de Babyclub creëren een positieve en veilige omgeving waarin opvoeders andere opvoeders van baby’s in dezelfde leeftijd ontmoeten die, net als zij, opvoedvragen hebben. Het delen van opvoedonzekerheden en opvoedvragen wordt daarmee genormaliseerd en dat zorgt weer voor minder opvoedspanning en meer onderlinge verbondenheid. Het sociale netwerk dat opvoeders bij de Babyclub aanleggen vormt een informele opvoedondersteuningsbron, waarop zij ook na afloop kunnen terugvallen. Procesevaluaties naar de uitvoering van het programma bevestigen dit beeld: deelnemers vinden de Babyclub een fijne ontmoetingsplek om vragen en advies te delen, hun opvoed- en ontwikkelingskennis te verbreden en de band met hun baby te versterken.
Goed onderbouwd
De Erkenningscommissie Jeugdinterventies heeft de interventie ‘Babyclub’ erkend als goed onderbouwd. De commissie vindt Babyclub een goed uitvoerbaar programma dat voorziet in een belangrijke behoefte van jonge opvoeders: het hebben van contact met elkaar.
‘Babyclub’ is gebaseerd op verschillende psychologische en pedagogische theorieën, waaronder de ontwikkelingsgerichte leertheorie van Vygotsky (1978), de gehechtheidstheorie van Bowlby (1969), de stadia van cognitieve ontwikkeling van Piaget (1971) en de sociaal-cognitieve leertheorie van Bandura (1971). Daarnaast sluit het programma aan bij de ouderschapstheorie van Alice van der Pas (2017), die veronderstelt dat ouderschap kwetsbaar maakt en het niet haalbaar of realistisch is om altijd alles goed te doen.
Aanleiding voor de interventie
Nieuw ouderschap vormt een grote transitieperiode in het leven van opvoeders. De vele veranderingen en nieuwe verantwoordelijkheden leiden voor vrijwel elke opvoeder tot een mate van onzekerheid, (opvoed)spanning en opvoedvragen. In een recente studie van Fierloos, Windhorst, Fang & Raat (2020) geeft 71% van de opvoeders met jonge kinderen aan het afgelopen jaar vragen of zorgen te hebben gehad over de opvoeding, het gedrag of de ontwikkeling van hun kind. Tegelijkertijd nemen in deze periode gevoelens van eenzaamheid toe en ervaren veel opvoeders een gebrek aan steun en begrip uit het vroegere sociale netwerk. Veel spanning en weinig sociale steun onder opvoeders kan de hechting en ontwikkeling van hun kind negatief beïnvloeden (Kluwer, 2010; Ince & Kalthoff, 2020; van der Pas, 2017).
Bovenstaande gegevens laten zien hoe belangrijk de vroegtijdige beschikbaarheid van universele, laagdrempelige opvoedondersteuning gericht op de brede ontwikkeling van kinderen is. Verschillende studies bevestigen ook dat er onder opvoeders van baby’s behoefte is aan zulke informele ondersteuning (Ligtermoet & Okma, 2014; Fierloos et al., 2020). De Babyclub voorziet in deze behoefte.
