‘Praktijkverhalen uit de eerste 1000 dagen van een ouder en kind’. Onder deze titel publiceren wij met enige regelmaat een praktijkcase. In deze aflevering vertelt VoorZorgverpleegkundige Saskia Slikkerveer over een 20-jarige cliënt. Na een moeilijke jeugd is ze zwanger weggevlucht uit een relatie waar slaan en dreigen schering en inslag was. Een triest verhaal met een hoopvol slot.
Ze wilde niet thuis afspreken, maar op kantoor. Of dat goed was. Natuurlijk. Stipt op tijd is ze er en ze gaat zitten. Haar armen over haar buik, ogen gericht op de tafel. Ze ziet bleek. Is moe. Mat. Haar buik bolt op onder een verwassen shirt.
Wat ze vertelt is verdrietig. 20 is ze. Een kwetsbare vrouw, meisje nog eigenlijk. 25 weken zwanger. Net weggevlucht uit een relatie waarin geweld dagelijkse kost was. Slaan, kleineren, manipuleren, isoleren, seksueel misbruik… ze heeft het allemaal meegemaakt. Dit boven op een onveilige jeugd met mishandeling door een drugsverslaafde vader en een chronisch zieke moeder met psychische problemen. Ze is net gediagnostiseerd met PTSS, één van de overblijfselen uit de nare relatie.
Geen opleiding. Geen werk en geen uitkering. Hoge schulden. Ze woont als mantelzorger bij haar moeder. Deze betaalt weliswaar haar vaste lasten, maar leeft zelf ook van een uitkering. Ze komen nauwelijks rond.
Ik vraag naar haar zwangerschap. Hoe ze het vindt om straks moeder te worden. Dan breekt haar gezicht even open, een glimlach. Ik weet meteen: met de liefde zit het goed. De glimlach is daarna snel weer weg. Ze heeft nog niets geregeld. Geen kraamzorg, geen spullen. Hoe moet ze dit allemaal doen?
We zetten haar dromen en wensen op papier. Bovenaan de lijst: haar dochter een beter leven geven dan ze zelf heeft gehad. Hiervoor is ze bereid alles te doen en te accepteren wat nodig is. Ze wil na de geboorte van haar kind graag weer aan het werk en op termijn een eigen huis. Hiervoor moet ze eerst inzicht krijgen in haar financiën en inkomsten genereren. Ze heeft geen enkel idee van de hoogte van haar schulden en wie de schuldeisers zijn. We besluiten het Sociaal Team in te schakelen.
De weken erna staan in het teken van regelen en afspraken. Sociale dienst. Verloskundige. Praktijkondersteuner. Maatschappelijk werk. Ook wij zien elkaar wekelijks. We praten over de bevalling waar ze veel angst voor heeft, het leven als moeder en hoe je goed voor jezelf kunt zorgen als je zwanger bent. Ook regelen we dat de babyuitzet in orde komt. Ze heeft het zwaar en is moe en neerslachtig. Ziet het vaak niet meer zitten.
De enige keren dat haar ogen even oplichten is als het over haar baby gaat. Het is daarom een gespreksonderwerp wat vaak op de agenda staat. Ze is bang geen goede moeder te zijn door de ellende waar ze in zit. Ik probeer haar zoveel mogelijk te steunen en te bekrachtigen. Ze groeit van elk positief woord, maar krimpt weer net zo hard als ze weer in het heden landt.
Dan dient Linne zich aan. Een prachtig klein meisje. En ik mag getuige zijn van iets moois: Een stralende moeder in het kraambed die vol voor haar dochter gaat. Liefde geeft. En het mooiste van al: die eindelijk ziet wat ik al tijdens de intake zag: het wordt hard werken, maar ze komt er!
Saskia Slikkerveer,
VoorZorgverpleegkundige
