Geboorteafwijkingen door alcoholgebruik tijdens de zwangerschap zijn vermijdbaar. Dat het foetaal alcohol spectrum stoornis (FASD) desondanks voorkomt, is te wijten aan onvoldoende effectieve preventie. Er is een gebrek aan kennis over FASD en bestaande mogelijkheden worden niet optimaal ingezet. Dat is de conclusie van een kennissynthese over FASD.
In opdracht van ZonMw hebben onderzoekers van de Universiteit Maastricht de actuele wetenschappelijke kennis over FASD gebundeld. Hierin benoemen zij de kennislacunes van diagnostiek, preventie en behandeling van FASD en doen zij aanbevelingen voor onderzoek, beleid en praktijk.
Kennislacunes
De diagnose FASD is lastig te stellen en het is onbekend hoeveel kinderen eraan leiden. Ook is onduidelijk hoe alcohol FASD veroorzaakt en of er een veilige ondergrens is van de hoeveelheid alcohol die leidt tot FASD. Daarbij komt dat het meten van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap moeilijk is. Om alcoholgebruik tijdens de zwangerschap effectief terug te kunnen dringen, is het nodig te weten waarom zwangere vrouwen alcohol drinken. Ook de behandeling en begeleiding van kinderen met FASD kan beter.
Preventie verbeteren
Effectieve methoden om alcoholgebruik tijdens de zwangerschap te voorkómen moeten zich richten op de meest kwetsbare doelgroep en op de belangrijkste redenen waarom zwangere vrouwen alcohol drinken tijdens de zwangerschap. De onderzoekers constateren dat het ontbreekt aan interventiestudies met een degelijke wetenschappelijke onderbouwing. Zij bevelen aan nieuwe interventies te ontwikkelen via de methode Intervention Mapping.
Actie op korte termijn
De kennissynthese stelt een tweesporenbeleid voor. Op korte termijn moet de nadruk liggen op het ondernemen van acties gericht op preventie, vroege detectie en zorg. Acties op deze korte termijn dienen gericht te zijn op het vertalen van reeds aanwezige kennis en inzichten naar de huidige zorgpraktijk.
Onderzoeksprogramma op lange termijn
Voor de lange termijn is er behoefte aan verder onderzoek en reflectie op deze complexe problematiek. Een langere termijn onderzoeksprogramma kan de zorgpraktijk verbeteren door planmatige toepassing van theorie en bewijs bij zowel preventie als diagnostiek, begeleiding en behandeling.
Meer weten?
Kijk voor meer informatie op de website van ZonMw.
Foto: Allard de Witte/www.FASproject.nl
