Honderden bijzondere suikers maken het verschil tussen koemelk en moedermelk. Van sommige suikers is al iets bekend over bijvoorbeeld hun bijdrage aan het afweersysteem van de baby. Een nieuwe methode maakt het voor het eerst mogelijk om de suikers na te maken. Dit kan niet allen leiden tot betere babyvoeding, maar ook tot nieuwe geneesmiddelen.
Onderzoekers van de Universiteit Utrecht en de University of Georgia ontwikkelden een methode waardoor dat nu wel kan. Hun publicatie hierover is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS. De onderzoekers tonen in het artikel hun ‘proof of principle’ aan met de synthese van ongeveer honderd complexe suikers uit moedermelk. “Hiermee kunnen we een begin maken met het onderzoek naar de individuele invloed van iedere suiker op de gezondheid van de baby. Wellicht is het dan in de toekomst mogelijk babyvoeding met een aantal van deze suikers te verrijken”, licht onderzoeksleider prof. Geert-Jan Boons toe.
Gezonde start
Moedermelk bestaat voor een kleine tien procent uit wel vijfhonderd of meer complexe suikers, die in koemelk niet voorkomen. Die zijn scheikundig gezien familie van suiker die wij consumeren, maar hebben veel grotere en ingewikkeldere structuren. De complexe suikers dragen op verschillende manieren bij aan een gezonde start van de baby. Bekend is bijvoorbeeld dat sommigen viralen en bacteriële infecties kunnen voorkomen en dat anderen een gezonde darmflora stimuleren.
Detecteren, analyseren en maken
Ook aan de buitenkant van de cellen in ons lichaam wemelt het van de complexe suikers. Het onderzoek hiernaar, glycoscience, staat echter nog in de kinderschoenen. “Eigenlijk beginnen wij nog maar net te ontdekken hoe belangrijk complexe suikers zijn”, vertelt Boons. “Daarom hebben we gereedschap nodig om ze te kunnen detecteren, analyseren en maken.”
In de video meer over glycoscience en de complexe suikers in ons lichaam.
Tien bouwstenen en tien enzymen
De individuele suikers uit de moedermelk halen, bleek tot nu toe een zeer moeizame route. Dus bleef zelf maken de enige oplossing. Hiervoor zochten de onderzoekers naar de systematiek in de opbouw van de complexe suikers. Ze ontdekten dat alle suikers gemaakt kunnen worden uit een combinatie van een set van tien bouwstenen, net zoals de twintig aminozuren die de bouwstenen zijn voor alle eiwitten. Welke complexe suiker ontstaat, hangt bovendien af van enzymen – biologische katalysatoren – die de bouw sturen. Hiervan zijn er heel veel, ieder met hun eigen rol. Wat de onderzoekers nu laten zien is dat de meeste complexe suikers uit moedermelk na te maken zijn in het lab door de goede combinatie en volgorde van de tien bouwstenen en een set van tien enzymen. “We verwachten dat dit onderzoek niet alleen zal leiden tot betere babyvoeding, maar ook tot nieuwe geneesmiddelen voor verschillende ziekten”, aldus Boons.
Bron: Universiteit Utrecht
