Ongezond digitaal mediagebruik onder kinderen van 0 t/m 6 jaar neemt alsmaar toe. Veelal gaat dit samen met stilzitten en daardoor te weinig bewegen. Het mediagebruik is aanzienlijk meer dan de richtlijnen van World Health Organisation (WHO). De WHO adviseert namelijk geen schermtijd voor kinderen tot 2 jaar en kinderen tot 5 jaar maximaal 1 uur per dag.
Dit blijkt uit een verdiepend onderzoek van Netwerk Mediawijsheid dat is uitgebracht tijdens de Media Ukkie Dagen. Eén op de vier ouders van 0- en 1-jarigen geeft aan dat hun kind minstens 2 uur per dag aan beeldschermen besteedt. Gemiddeld besteden jonge kinderen tot en met 6 jaar 100 minuten per dag aan digitale media, met name op tablet, telefoon of televisiescherm. Eén op de vijf peuters maakt zelfs meer dan drie uur per dag gebruik van digitale media.
Zorgelijk
“In voorgaande jaren hebben we al vaker een toename gezien van dagelijkse schermtijd bij jonge kinderen”, aldus onderzoeker lector dr. Peter Nikken van hogeschool Windesheim. “Dat lijkt zich nu wederom voort te zetten met nog eens 7 minuten erbij ten opzichte van 2022. Zorgelijk, want overmatig gebruik van digitale media en te weinig beweging op jonge leeftijd kan slaap en taalontwikkeling negatief beïnvloeden en overgewicht en bijziendheid in de hand werken.”
Toename stilzitten
Mediaopvoeding is onderdeel van de algemene opvoeding. Beweging is essentieel voor de gezondheid en ontwikkeling van jonge kinderen. Maar juist mediagebruik bij jonge kinderen gaat vaak samen met stilzitten, zo blijkt uit verdiepend onderzoek van Netwerk Mediawijsheid in samenwerking met het Trimbos-instituut en hogeschool Windesheim. Hoe ouder kinderen worden, hoe meer dat toeneemt. Dat is zorgelijk, met name voor kleuters, die op school ook al vaker op vaste momenten zitten.
Ook geeft een op de vijf ouders aan dat hun kind minimaal één keer per dag meer dan 60 minuten zittende activiteiten doet. Het in 2022 gelanceerde beweegadvies voor 0-4 jarigen adviseert juist om jonge kinderen geen lange periodes stil te laten zitten, ze niet langer dan 60 minuten in hun bewegingsvrijheid te beperken en mediagebruik te matigen en aan te passen op hun leeftijd. Uit het onderzoek van Netwerk Mediawijsheid blijkt dat activiteiten met een telefoon en gamen bij jonge kinderen grotendeels met name zittend plaatsvinden.
“Dat digitale media onderdeel zijn van het dagelijks leven, daar kunnen we niet meer omheen, maar we kunnen wel kijken naar hoe, wanneer en hoe lang jonge kinderen er gebruik van maken”
Goede balans
Wel is het zo dat een kwart van de kinderen tussen de 0 en 6 jaar in beweging is tijdens het kijken van televisie en de helft van jonge kinderen als ze luisteren naar muziek of podcasts. “Sommige digitale media activiteiten stimuleren beweging en sommige kinderen zijn van nature meer actief”, vertelt wetenschappelijk onderzoeker Anouk Tuijnman van het Trimbos-instituut. “Echter, hoe ouder kinderen worden, hoe minder ze dingen in beweging doen. Daarom is het belangrijk dat ouders hun kinderen helpen een goede balans te vinden tussen stilzitten en bewegen, ook als ze gebruikmaken van digitale media.” “Dat digitale media onderdeel zijn van het dagelijks leven, daar kunnen we niet meer omheen, maar we kunnen wel kijken naar hoe, wanneer en hoe lang jonge kinderen er gebruik van maken”, vult onderzoeker Anouk Tuijnman aan.
Tien tips
“Het is aan de ouders om bewuste keuzes te maken in de balans tussen stilzitten en bewegen. Belangrijk daarbij is om afwisseling te stimuleren, niet alleen tussen verschillende activiteiten, maar ook tussen de manier waarop een kind die activiteiten uitvoert, zittend of bewegend”, aldus Anouk Tuijnman. Kleine aanpassingen in het mediagebruik kunnen al een groot effect hebben en kunnen nadelige gevolgen beperken. Netwerk Mediawijsheid heeft daarom met experts 10 tips ontwikkeld die eenvoudig en direct toe te passen zijn om bewegen met media te stimuleren en balans te creëren.
Over het onderzoek 2023
Iene Miene Media is een jaarlijks herhaald kwantitatief onderzoek naar het mediagebruik in gezinnen met jonge kinderen van 0 t/m 6 jaar en is een onderdeel van de Media Ukkie Dagen. Dit jaar is er gekozen voor een verdiepend onderzoek. Het onderzoek is uitgevoerd middels een online kwantitatieve survey onder 1.076 ouders van kinderen in de leeftijdscategorie 9 maanden t/m 6 jaar. Het veldwerk heeft plaatsgevonden tussen 20 en 26 februari 2023. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Netwerk Mediawijsheid in samenwerking met dr. Peter Nikken, lector Jeugd & Media bij Hogeschool Windesheim, wetenschappelijk onderzoeker Anouk Tuijnman van het Trimbos-instituut en met advies van Kenniscentrum Sport en Bewegen, uitgevoerd door onderzoeksbureau No Ties.
Media Ukkie Dagen
Media zijn niet meer weg te denken uit de opvoeding. Daarom organiseert Netwerk Mediawijsheid de Media Ukkie Dagen waarbij stilgestaan wordt bij mediawijsheid in de opvoeding van kinderen van 0 t/m 6 jaar. Dit jaar is het thema ‘Balans: bewegen met media’. In een wereld waarin media een belangrijke rol speelt, met alle voor- en nadelen die daarbij komen kijken, wil Netwerk Mediawijsheid ouders en professionals handvatten bieden om slimmer, gezonder en beter gebruik te maken van media in de opvoeding. Kleine aanpassingen in de opvoeding kunnen al een groot effect hebben en kunnen nadelige gevolgen beperken. Netwerk Mediawijsheid heeft met experts 10 tips ontwikkeld die thuis eenvoudig en direct toe te passen zijn. Bekijk de tips hier. Voor meer informatie over de campagne en de (gratis) activiteiten: www.mediaukkiedagen.nl
Bron: Persbericht Media Ukkie Dagen
Zie ook:
