Recensie ‘Autisme & het voorspellende brein’ door Sylvia v/d Salm
Dit is het derde boek van Peter Vermeulen over de werking van het autistisch brein. In dit boek koppelt hij nieuwe inzichten uit de breinwetenschap aan de werking van het brein bij mensen met autisme. Deze nieuwe inzichten zullen moeten leiden tot het aanpassen van behandelingen. Met het oog hierop is dit een onmisbaar boek voor iedereen die met mensen, van jong tot oud, met autisme werkt.
In het eerste hoofdstuk legt Vermeulen uit dat het brein anders werkt dan we tot nu toe dachten. Het brein blijkt namelijk actief de wereld te voorspellen, waarbij het rekening houdt met de context. Hoofdstuk twee beschrijft aan de hand van duidelijke voorbeelden hoe dit voorspellende brein bij mensen met autisme werkt. In de volgende drie hoofdstukken wordt de werking van het voorspellende brein achtereenvolgens gekoppeld aan de prikkelverwerking, sociale vaardigheden en de communicatie. Naast de heldere uitleg is er in deze hoofdstukken ook veel aandacht voor hoe deze nieuwe inzichten van invloed zijn op behandelingen en de omgang met mensen met autisme. Sommige dingen blijven hetzelfde, zoals het verhelderen van de context. Andere dingen, zoals het aanpassen van prikkels in de omgeving en de inhoud van sociale vaardigheidstrainingen, moet volgens Vermeulen anders.
Goed gevoel
Het laatste hoofdstuk is een prachtige afsluiting. Vermeulen kijkt hierin naar gevoelens en de manier waarop mensen met en zonder autisme gelijk zijn en juist niet van elkaar verschillen. Hij belicht de positieve kanten van een absoluut brein en de voordelen van minder goed kunnen voorspellen. Wat mooi dat ook hier aandacht voor is in het boek!
Helder stramien
Door de rustige lay-out is dit een prettig boek om te lezen. In ieder hoofdstuk wordt het verhaal onderbroken met citaten. Deze citaten geven belangrijke informatie uit de tekst weer. Ze kunnen hierdoor goed gebruikt worden als samenvatting tijdens het doorbladeren van het boek. Ieder hoofdstuk sluit de auteur op dezelfde manier af. Puntsgewijs zet hij alle belangrijke informatie uit het hoofdstuk nog eens op een rij. Na deze samenvatting volgt een weetje in een afgebakend groen kader. Dit weetje is passend bij de inhoud van het hoofdstuk. De meeste weetjes blikken terug op belangrijke personen en hun onderzoeken in het verleden.
Verdieping
Vermeulen schrijft in de inleiding dat hij geprobeerd heeft een middenweg te vinden tussen een heldere uitleg enerzijds en een wetenschappelijk correcte uitleg anderzijds. Dit is hem goed gelukt.
Zijn verhaal is, mede door de schema’s en afbeeldingen uitstekend te volgen. Ook de voorbeelden van mensen met autisme uit de praktijk hebben meerwaarde, net als de proefjes die je zelf kunt doen. Dit boek is daarom een aanrader voor iedereen met autisme of met mensen met autisme werkt. Voor wie zich verder in de genoemde onderzoeken wil verdiepen staan achteraan in het boek bij de referenties alle gebruikte onderzoeken. Op deze plek staat ook een lange lijst eindnoten met onder meer extra uitleg en verwijzingen naar meer informatie.
Autisme en het voorspellende brein >>
Sylvia v/d Salm is leerkracht en logopedist. Momenteel werkt zij als logopedist in een kinderdagcentrum. Daar behandelt zij logopedische problemen bij kinderen met een ontwikkelingsachterstand, autisme, cerebrale parese, Downsyndroom, ernstige meervoudige beperking of andere syndromen.
