Recensie Verweven, Tijdschrift voor kinderverpleegkundigen, Uitgeverij KinderThuisZorg door Bob de Raadt
De nieuwe editie van het tijdschrift Verweven gaat over het indringende thema ‘verlies’. De auteurs, Wouke Krol-Sondij en Aleid Steinstra-Sondij, beschrijven op een begrijpelijke manier over het niet te beschrijven verdriet, het gemis en de intense emoties. “De grote afwezige is de grote aanwezige”: dat is levend verlies. Enerzijds gericht op het verlies of beperkingen, anderzijds op aanpassing en herstel. Ook staan zij stil bij het zinvolle onderwerp zelfzorg: wie is er voor de kinderverpleegkundige?
Na de vraag ‘Wat is rouw?’ wordt stilgestaan bij het model van de Amerikaanse rouwdeskundige William Worden: aanvaarden, doorléven, aanpassen en oppakken van het leven. Veel aandacht krijgt ook het ‘Duale Procesmodel van Omgaan met Verlies’ van Stroebe en Schut over het pendelen tussen enerzijds verdriet, liefde, eenzaamheid, schuldgevoel, opluchting en anderzijds herstelgerichte kanten. Bij dit laatste kun je denken aan praktische zaken, afleiding zoeken, creatief bezig zijn.
Drie indringende verhalen
Indringend zijn de portretten van drie gezinnen. Zij vertellen openhartig over hun leven na de diagnose, tijdens het behandel- en ziekteproces en na het verlies van hun kind. De portretten laten zien hoe rauw rouw is en hoe het verlies inmiddels verweven is geraakt in hun leven. Het zijn alle drie persoonlijke, indringende en leerzame verhalen.
Het eerste verhaal gaat over het verlies van Bram, bij 34 weken zwangerschap ‘stil geboren’. Een indringend verhaal, waar alle gezinsleden bij betrokken zijn. Een verhaal met herinneringen aan de bevalling, aan de begrafenis, aan de momenten van verwerking. Ervaringen van beide ouders en van de oudste kinderen. Bram heeft nog altijd een vaste plaats in het gezin.
Lina sterft 13 dagen na de geboorte als gevolg van een hartafwijking. De ouders vertellen over de rollercoaster waar zij in terecht kwamen. Veel aandacht krijgt de hulp die zij van de kinderverpleegkundigen in een tijd van onzekerheid, angst, intens verdriet, boosheid en machteloosheid. Er zijn onderlinge verschillen in het verwerken van de rouw tussen vader en moeder. Een verhaal over zowel de steun van familie en vrienden als het weer aan het werk gaan.
Tot slot het verhaal van Siem over het slechtnieuwsgesprek, de diagnose ‘kinderkanker’ en de korte ziekteperiode. Siem sterft thuis. De ouders vertellen openhartig over het verwerkingsproces.
Bestellen
Kortom: een warme aanbeveling om van dit tijdschrift kennis te nemen. Het tijdschrift is tegen verzendkosten te bestellen bij Wouke Krol: w.krol-sondij@kinderthuiszorg.nl
Bob de Raadt, medisch maatschappelijk werker, ouderbegeleider en contextueel hulpverlener in het Erasmus MC Sophia, Rotterdam.
