Meer dan 60% van jonge kinderen maakt gebruik van digitale media zonder begeleiding van hun ouders. Dit blijkt uit onderzoek van Netwerk Mediawijsheid. Maar liefst 91% van ouders van kinderen van 0 t/m 6 jaar zet digitale media in om tijd voor zichzelf te hebben.
Het digitaal mediagebruik onder jonge kinderen bedraagt gemiddeld 1 uur en 51 minuten per dag, waarvan 1 uur en 39 minuten voor een scherm en 12 minuten voor luisteren naar media of bellen zonder beeld. Opmerkelijk is onder meer dat één op de zes kinderen filmpjes kijkt tijdens het ontbijt en lunch, waarbij andere activiteiten nauwelijks plaatsvinden.
Uit het onderzoek blijkt dat driekwart van de ouders digitale media voor hun jonge kinderen gebruikt vanwege het plezier en de ontspanning die het biedt voor het kind. Slechts 50% van de ouders ziet echter dat dit gebruik daadwerkelijk bijdraagt aan het rustig worden van hun kinderen. Ook vinden ouders digitale media handig, omdat het hen de mogelijkheid geeft om zelf iets te doen of tot rust te komen. Eén op de vijf ouders grijpt nooit in bij het digitaal mediagebruik van hun kinderen, waarbij ze geen afspraken maken over schermtijd.
Hier vind je een aantal tips voor mediagebruik thuis.
Negatieve effecten
Vaak zetten ouders digitale media in op momenten die voor hen goed uitkomen, zoals tijdens het koken of wanneer het kind onrustig is. “Echter, te veel schermtijd op jonge leeftijd kan de slaap verstoren, de taalontwikkeling remmen en mogelijk leiden tot lichamelijke klachten door te veel zitten en te lang achter elkaar dichtbij kijken”, waarschuwt wetenschappelijk onderzoeker dr. Anouk Tuijnman.
Daarnaast geven ouders aan dat ze vaak digitale media gebruiken om hun kinderen af te leiden bij negatieve emoties zoals verveling of irritatie. “Dit kan leiden tot gemiste leermomenten, omdat kinderen juist op jonge leeftijd moeten leren omgaan met hun emoties en zelfstandigheid moeten ontwikkelen tijdens momenten van verveling. Hoewel de beweegredenen van ouders te begrijpen zijn, zijn zij zich mogelijk niet voldoende bewust van de behoeften van het kind en de potentiële negatieve langetermijneffecten op zijn of haar ontwikkeling.”
Actieve betrokkenheid positief voor ontwikkeling
Actieve betrokkenheid van ouders bij wat jonge kinderen op een scherm ervaren, levert juist veel voordelen oplevert voor hun ontwikkeling. “Kinderen hebben meer plezier, onthouden beter en begrijpen meer van wat ze kijken of spelen als ouders uitleg geven, dingen benoemen en vragen stellen tijdens digitaal mediagebruik”, aldus dr. Peter Nikken, lector Jeugd & Media bij Hogeschool Windesheim.
Vroeg inzetten op een gezonde balans met media levert op de lange termijn het meeste op, vervolgt Anouk Tuijnman. “Ook bij kleuters is het de moeite waard om in te zetten op een gezonde balans. Op deze leeftijd zijn kinderen nog heel flexibel, het vraagt alleen wel om een actieve en consequente aanpak. Dat geldt echter voor allerlei opvoedkwesties, zoals het stoppen met de speen”.
Tien tips
Kleine aanpassingen in het digitaal mediagebruik kunnen al een groot effect hebben en nadelige gevolgen beperken. Netwerk Mediawijsheid heeft daarom met experts 10 tips ontwikkeld die eenvoudig en direct toe te passen zijn om jonge kinderen van 0 t/m 6 jaar op een gezonde manier te laten ontspanne.
Andere opties zijn:
- Gebruik samen met je ukkie de Quiver 3D app en laat mooie kleurplaten tot leven komen.
- Bekijk wat je samen met je ukkie kan doen met de tips voor thuis van Mediasmarties.
- Voor meertalige kinderen is er prentenboekeninalletalen.nl. Je hebt echter het fysieke boek nodig om er gebruik van te maken.
- Gebruik Google Lens met je ukkie in het bos. Maak foto’s van bomen en bloemen om de soorten te achterhalen. Je kunt er zelfs een leuke speurtocht van maken!
- Bekijk de verschillende luisterverhalen van de Bibliotheek.
- Speciaal voor de Media Ukkie Dagen heeft Abel Studios een selectie samengesteld van de leukste luisterverhalen voor je ukkies.
- Bekijk de verschillende digitale prentenboeken van Jeugdbieb.
Bron: Persbericht Netwerk Mediawijsheid
