Vroeg begonnen is vroeg gewonnen. Bewegen heeft een positief effect op zowel de motorische als de cognitieve ontwikkeling van kinderen van 0 tot 5 jaar. Daarbij lijkt ook een positieve associatie te bestaan tussen bewegen en betere schoolprestaties, vooral door een verbeterde concentratie.
Dat blijkt uit het literatuuronderzoek wat Amsterdam UMC in opdracht van Kenniscentrum Sport heeft uitgevoerd. In dit literatuuronderzoek is gekeken naar de associaties tussen bewegen en groei en ontwikkeling van 0-5 jarigen. De studie heeft alleen onderzoeken gebruikt die over lange tijd herhaaldelijk hebben plaatsgevonden en waar de hoeveelheid beweging meetbaar was. Het doel was om een uitspraak te kunnen doen over hoeveel beweging bijdraagt aan een gezonde groei en ontwikkeling. Door de strenge criteria zijn in totaal 43 studies meegenomen in het literatuuronderzoek.
Motorische en cognitieve ontwikkeling
Bewegen heeft een positief effect op de motorische ontwikkeling van jonge kinderen. Hierbij is overigens alleen gekeken naar het effect van de hoeveelheid bewegen. Het positief effect van bewegen op motorische ontwikkeling zal mogelijk sterker zijn wanneer zowel naar de hoeveelheid als de kwaliteit van bewegen wordt gekeken.
Het combineren van bewegen met een leertaak, bijvoorbeeld bewegen tijdens het leren tellen, heeft een positief effect op de resultaten vergeleken met zittend leren. Bewegen heeft ook een positief effect op de cognitieve ontwikkeling van jonge kinderen. Daarbij lijkt tevens een positieve associatie te bestaan tussen bewegen en leereffecten op langere termijn.
Aandacht en concentratie
Een deel van de studies onderzocht de directe effecten van bewegen op aandacht en concentratie in de klas. Al deze studies lieten een positief effect zien. Dit betekent dat kinderen langer geconcentreerd zijn wanneer zij bewegen gedurende de dag. Eén studie vergeleek een verschil in duur van bewegen en concludeerde dat 20 minuten vrij spelen zorgde voor langere aandacht en concentratie in de klas dan 30 minuten vrij spelen. Deze conclusies komen uit onderzoeken in de leeftijdscategorie 3-5 jaar. Studies voor de jongere leeftijdsgroep kwamen gezien de onderzoeksmethodes niet in aanmerking voor deze review.
Vervolgonderzoek
Om tot sterkere en beter onderbouwde uitspraken te komen over de relatie tussen
bewegen en groei en ontwikkeling bij jonge kinderen, zijn meer studies van
hoge kwaliteit nodig. Daarbij is meer aandacht voor de jongste leeftijdscategorie (0-3 jaar) van belang, aangezien hierover de minste studies beschikbaar zijn. Verder is meer onderzoek nodig om aan te kunnen tonen of de positieve effecten er ook zijn voor de lichaamssamenstelling en sociaal- emotionele ontwikkeling.
Bron: Kenniscentrum Sport
Lees meer over buitenlandse beweegrichtlijnen voor 0-4 jarigen.
