‘Jong geleerd, thuis gedaan’ is een preventieve interventie voor kinderen van 2 tot en met 6 jaar met een taal- en/of ontwikkelingsachterstand. In het kader van het programma doen zij en hun ouders op de (voor)school mee aan een erkend VVE-programma. De ouders ervaren de aanpak, die is opgenomen in de Databank Effectieve Jeugdinterventies, veelal als stimulerend.
In twaalf wekelijkse huisbezoeken voeren ouders samen met hun kind activiteiten uit ter bevordering van 1) een ondersteunende en stimulerende leeromgeving thuis, 2) ouderbetrokkenheid en onderwijsondersteunend gedrag bij de ouder en 3) taal- en denkontwikkeling en de probleemoplossende vaardigheden van kinderen. Het programma beoogt hiermee de onderwijskansen van kinderen in een achterstandssituatie te vergroten.
Doelgroep
De doelgroep bestaat uit kinderen van twee tot zes jaar oud en hun ouders. De ouders zijn veelal laagopgeleid of hebben een andere etnische achtergrond. De kinderen hebben een taal- en/of ontwikkelingsachterstand ten opzichte van leeftijdsgenoten en volgen een VVE-programma.
Doel
Onderwijskansen van kinderen vergroten door de taal- en denkontwikkeling te stimuleren, de sociaal -emotionele ontwikkeling en de motorische ontwikkeling. Dit wordt bereikt door het bevorderen van een ondersteunende en stimulerende leeromgeving thuis en het vergroten van ouderbetrokkenheid en onderwijsondersteunend gedrag bij de ouders.
Aanpak
Het programma bevat twaalf wekelijkse huisbezoeken. De huisbezoeken bestaan uit leeractiviteiten als knutselen, voorlezen en spelen. De ouders voeren deze activiteiten, onder begeleiding van een stagiair, samen met het kind uit. De inhoud van deze activiteiten lopen parallel aan het VVE-programma van het kind. Daarnaast worden ouders wegwijs gemaakt in maatschappelijke voorzieningen en worden zij meegenomen naar de VVE-instelling van het kind.
Materiaal
De stagiair verzorgt de materialen die nodig zijn bij de huisbezoeken, zoals een leesboek, spelletjes en knutselmaterialen. De materialen wisselen per bezoek en sluiten aan bij het betreffende VVE-thema. Daarnaast heeft de stagiair een handleiding tot beschikking met alle benodigde onderdelen die nodig zijn gedurende het traject.
Onderbouwing
De ouders zijn door verschillende oorzaken onvoldoende in staat om hun kind(eren) op adequate wijze te sturen en te stimuleren, waardoor deze kinderen een risico lopen op een onderwijsachterstand. De interventie richt zich dan ook op het vergroten van onderwijskansen door bij de ouders aan te sluiten. Doordat ouders tijdens huisbezoeken samen met hun kind activiteiten uitvoeren ontstaat er thuis een ondersteunende en stimulerende leeromgeving. Wat Jong geleerd, thuis gedaan sterk maakt is een combinatie van de centrumgerichte VVE, die kinderen op de (voor)school aangeboden krijgen en de gezinsgerichte ontwikkelingsstimulering. Combinatieprogramma’s blijken volgens meta-onderzoek het meest effectief op de ontwikkeling van kinderen, ook op de lange termijn (Blok, Fukkink, Gebhardt, & Leseman, 2005).
Onderzoek
Intern onderzoek is uitgevoerd om het programma-effect en -ervaring in kaart te brengen. Het onderzoek richtte zich daarmee zowel op het functioneren van de stagiair, als op de bevordering van het gezinsklimaat, de bevordering van ouderbetrokkenheid en onderwijsondersteunend gedrag en de taal- en denkontwikkeling van het kind. Voor de verzameling van de data zijn 97 (N = 97) door ouders ingevulde eindevaluatieformulieren gebruikt. Het overgrote deel van de ouders geeft aan dat de stagiair een leidende rol had bij de huisbezoeken en dat er verbetering in het stimulerend gezinsklimaat werd ervaren door de ouder(s) (De Boer, 2014).
Bron: NJi