Bij een opeenstapeling van stressoren kan het de ouders in het eerste levensjaar ontbreken aan rust en ruimte in het hoofd om zich adequaat te kunnen verplaatsen in hun kind. “Door alle stress gaan zij vaak voorbij aan wat er echt aan de hand is”, geeft Trainer, Docent, Coach & Adviseur Phineke Tielenius Kruythoff aan. Zij adviseert om in het begeleiden van ouders meer rekening te houden met het verstorend effect van die spanningen.
In basis is ouderschap in de eerste levensfase van een kind eigenlijk al best stressvol. Dit geldt des te meer wanneer er in het dagelijks leven ook al sprake is van stressoren, denk aan het hebben van schulden of relationele problemen. “Bij een hoge mate van stress wordt logisch nadenken ernstig op de proef gesteld”, aldus Phineke Tielenius Kruythoff. “Er bestaat de kans dat een ouder op een manier reageert die niet recht doet aan wat er echt aan de hand is, bijvoorbeeld als een baby huilt of tijdens het eten. Stress kan enorm verstorend werken, denk maar eens aan het verkeer als je haast hebt. Je raakt om het minste geïrriteerd, omdat je die spanning kwijt moet.”
Port of Entry
Als gevolg van de stress kunnen ouders adviezen van het consultatiebureau en andere zorgverleners rond het gezin vaak niet goed interpreteren; ze zijn simpelweg afgeleid. “Dit vereist een andere benadering”, geeft Tielenius Kruythoff aan. “Essentieel is op een goede manier binnen te komen bij een cliënt. In de benadering van Infant Mental Health praten we in dit verband heel toepasselijk over de Port of Entry. Bij het ondersteunen van een gezin, kiezen we namelijk vaak de verkeerde ingang, zoals oplossingen aandragen en ongevraagde adviezen geven,en zo missen we de aard van de vraag. Kijk dus goed naar wát een ouder vraagt. Plus waar de vraag vandaan komt. Van belang is dat men zich gehoord voelt en de ruimte krijgt om zo nodig een traan te laten of zelfs even te vloeken. Bij een hulpverlener te rade gaan mag immers niet als stressvol worden ervaren. Die stap moet hen juist tot steun zijn. En daarbij moeten we af van het gevoel dat de ouder zich, helaas te vaak nog, beoordeeld voelt.”
Lading aan ervaringen
Goed op de hoogte zijn van de hele context, de verhalen die bij ouder en kind horen, is eveneens belangrijk om adequaat te kunnen adviseren. “Aandacht voor het zwangerschap- en bevallingsverhaal kan vaak een enorme steun en inzicht geven om allerlei mogelijke toekomstige problemen op te lossen. Ook pleit ik ervoor de ouder te zien als iemand met een eigen jeugd en eigen ervaringen.” In het verlengde hiervan heeft het volgens haar meerwaarde indien de verpleegkundige, de arts en de psycholoog zelf erkennen dat ze kind zijn geweest of ouder zijn, kortom een lading aan ervaringen, representaties, waarden en normen bezitten. “Valkuil kan namelijk zijn dat je dingen aanneemt die gebaseerd zijn op je eigen ervaringen.” Een laatste advies luidt er rekening mee te houden dat hulpverleners eveneens soms door stress overmand kunnen zijn. “Gevolg daarvan is dat wij als hulpverlener een situatie ook niet helder interpreteren Erkennen dat je het mis hebt, door eigen emoties overmand werd of het even niet goed begreep, is dan ook een stukje professionaliteit. Repareren is de sleutel tot groei.”
Diagnostisch spreekuur
Samen met Mieke van Andel (jeugdarts) en Aicha el Ouardani (orthopedagoog) verzorgt Phineke Tielenius Kruythoff tijdens het congres ‘Stressvol ouderschap van zeer jonge kinderen’ op 15 juni een diagnostisch spreekuur. “We gaan dan casuïstiek vanuit allerlei invalshoeken bekijken, waarbij telkens de vraag ‘hoe kunnen we deze ouder bereiken En wat heeft hij of zij van ons nodig?’ voorop staat. We hopen dat er ook casuïstiek vanuit de zaal wordt ingebracht.”
Gratis jaarabonnement op Vakblad Vroeg
Het congres vindt plaats op initiatief van RINO Groep en NSPOH Rode en heeft als rode draad het als hulpverlener bijdragen aan een veilige relatie tussen ouders en kinderen in uiteenlopende stressvolle situaties. Deelnemers ontvangen een gratis abonnement voor een jaar op Vakblad Vroeg!
Meer weten? Ga naar de congreswebsite >>
