Voor een optimale screening op foetale afwijkingen is, naast de NIPT een 13-wekenecho nodig, zo vindt Katia Bilardo. Vroeg weten dat er iets mis is, betekent dat er meer tijd is voor extra onderzoek. Plus om te besluiten om de zwangerschap wellicht af te breken. Met haar oratie ‘Het beste van twee werelden’ is Bilardo vrijdag 8 februari geïnstalleerd als hoogleraar verloskunde & gynaecologie bij Amsterdam UMC.
Zwangere vrouwen kunnen sinds kort kiezen tussen de nieuwe NIPT (niet-invasieve prenatale test) en de oorspronkelijke combinatietest als screening naar chromosomale afwijkingen. “De NIPT geeft uitstekende resultaten”, aldus prof. dr. Katia Bilardo. “Het nadeel is echter dat een vroege echoscopie bij 12-13 weken niet meer wordt verricht. Bij de combinatietest is er naast een bloedonderzoek ook een nekplooimeting (echo) bij de baby. Op dat moment kunnen ernstige foetale afwijkingen al worden gezien.” Naast de NIPT kunnen vrouwen kiezen voor een 20-wekenecho.
Verbeelding
Van de zwangere vrouwen kiest 45% voor screening naar chromosomale afwijkingen, terwijl 95% een 20-wekenecho wil. “Een echo spreekt veel meer tot de verbeelding”, zegt Bilardo.
Lichamelijke afwijkingen zijn volgens Bilardo verreweg de meeste voorkomende afwijkingen bij vrouwen van alle leeftijden. “Als je al vroeg weet dat er iets mis is, dan is er meer tijd voor extra onderzoek. En dat is belangrijk in verband met de keuze om de zwangerschap al dan niet voort te zetten.”
Emotioneel
Volgens de Nederlandse wet mag een zwangerschap tot 24 weken worden afgebroken. “Als een ernstige afwijking pas bij 20 weken aan het licht komt, is dat erg laat. Met extra onderzoek ben je zo 2 tot 3 weken verder, maar om tot een weloverwogen besluit te komen kun je daar niet omheen. Dat geeft een flinke tijdsdruk. Bovendien is het voor een vrouw emotioneel wezenlijk anders om een zwangerschap af te breken als ze het kind voelt bewegen.“
Wat Bilardo betreft moet daarom ook de 13-wekenecho voortaan worden aangeboden én vergoed. “Anders kan de zorgelijke situatie ontstaan dat alleen vrouwen die het zich kunnen permitteren een 13-wekenecho laten maken.”
Over Katia Bilardo
Katia Bilardo is ruim 30 jaar werkzaam op het gebied van de prenatale diagnostiek, letterlijk vanaf de geboorte van deze discipline binnen de verloskunde. Haar expertise ligt in de echodiagnostiek van aangeboren afwijkingen en in het counselen en begeleiden van ouders met een kind met een afwijking” Sinds 2018 is ze voorzitter van de wereldorganisatie voor echoscopie in de verloskunde en gynaecologie, de ISUOG.
Op de website van Amsterdam UMC schrijft zij: “Ik heb de grote eer gehad om aan de wieg van de nieuwe discipline ” Foetale Geneeskunde/Prenatale Diagnostiek” te hebben mogen staan tijdens mijn mijn opleiding in London bij King’s College Hospital De Prenatale Diagnostiek verstrekt aan de ouders en zorgverleners informatie over de gezondheidstoestand van de foetus. Dit betreft zowel aangeboren afwijkingen, alsook het identificeren van vroege markers van foetale complicaties, zoals groeiretardatie of zwangerschapsvergiftiging. Ik heb meegewerkt aan de ontwikkeling van het klinisch gebruik van Doppler techniek in de obstetrie.”
