Hoe meer opvoeders mind-minded zijn, des te meer ze sensitief gedrag tonen. Dit zorgt voor meer veilige gehechtheid en een betere sociaal-emotionele ontwikkeling van baby’s en peuters, ook in de kinderopvang. Baby’s zijn gebaat bij een individueel gerichte aanpak en bij peuters dient de interactie in de groep voorop te staan.
Mind-mindedness is het vermogen van opvoeders om elk kind te behandelen als individu, met zijn eigen wensen, gedachten en emoties. Het is een uitbreiding van het begrip sensitiviteit om specifiek de mate van afstemming van opvoeders op het mentale niveau van het kind aan te duiden.
Verschillen
Mind-mindedness en sensitiviteit verschillen wel van elkaar. Een opvoeder kan sensitief zijn, maar een laag niveau van mind-mindedness hebben. Is het laatste het geval, dan reageert hij of zij wel op signalen van het kind, maar zonder in woorden te benoemen wat er aan de hand is. Andersom kan ook: hij of zij benoemt goed wat er in het kind omgaat, maar reageert niet adequaat op de behoefte van het kind.
Meerwaarde
Uit onderzoek blijkt dat hoe meer ouders en pedagogische medewerkers mind-minded zijn, hoe beter de sociale en emotionele ontwikkeling van baby’s en peuters verloopt. Dit in termen van veilige gehechtheid, een betere ontwikkeling van sociale cognitie en minder gedragsproblemen. Hoe meer opvoeders vanaf babytijd mind-minded zijn, des te meer sensitief gedrag het kind vertoont. Het levert meer veilige gehechtheid en een betere sociaal-emotionele ontwikkeling, zowel op korte als lange termijn.
Kinderopvang
Pas sinds enkele jaren is mind-mindedness geïntroduceerd en onderzocht in de kinderopvang. De onderzoeksresultaten laten zien dat mind-mindedness een belangrijke component van de kwaliteit van de interactie tussen pedagogische beroepskrachten en kinderen is. Pedagogische beroepskrachten moeten derhalve sensitief zijn en wensen, gedachten en emoties van jonge kinderen expliciet benoemen.
Van belang is verder dat pedagogisch medewerkers daarbij rekening moeten houden met de leeftijd en ontwikkelingsfase van het kind. Baby’s hebben meer behoefte aan individuele interactie en daarom moet de mind-mindedness ook individueel gericht zijn. Voor peuters staat de interactie in de groep centraal. Daarom moet de mind-mindedness bij peuters groepsgericht zijn, om het gevoel van inclusie en betrokkenheid te bevorderen. Ook stimuleert dit het delen van gedachten, wensen en emoties tussen kinderen in de groep.
Samenvatting hoofdstuk ‘Mind-minded in de kinderopvang’
Dit bericht is een samenvatting van het hoofdstuk ‘Mind-minded in de kinderopvang’ in het ‘Pedagogisch curriculum voor het jonge kind in de kinderopvang’. De auteur Dr. Cristina Colonnesi is universitair docent bij het Research Institue of Child Development and Education van de Universiteit van Amsterdam. Mind-minded hoort bij de doelstelling ‘Het bieden van emotionele veiligheid in een veilige en gezonde omgeving’.
Meer over het ‘Pedagogisch curriculum’
In mei 2017 verscheen de uitgave ‘Pedagogisch curriculum voor het jonge kind in de kinderopvang’. Diverse onderzoekers en wetenschappers op het gebied van opvoeden hebben samen dit curriculum geschreven. Hierin staan thema’s die belangrijk zijn voor een goede kwaliteit, bijvoorbeeld welbevinden & betrokkenheid, gehechtheid, taalontwikkeling en gezonde leefstijl. Bij ieder thema staat wat jonge kinderen nodig hebben, wat jonge kind voorzieningen moeten bieden en wat dat betekent voor het kind, nu en in de toekomst. Elk thema past bij één van de vier pedagogische doelen van prof. Dr. Marianne Riksen-Walraven, zoals in de wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang (IKK) zijn opgenomen.
Ga voor meer informatie over het curriculum naar de website van Stichting BKK >
