De Gezondheidsraad heeft drie nieuwe achtergronddocumenten over voeding voor zwangeren opgesteld, vooral om via deze weg het risico op vroeggeboorte te verminderen. Ze gaan over achtereenvolgens eetpatronen, nutriënteninname en gewichtstoename. Deze documenten vormen de basis voor toekomstige nieuwe voedingsaanbevelingen voor deze doelgroep.
De Engelstalige achtergronddocumenten, waarover nieuwsvoordietisten.nl bericht, zijn door de Commissie Voedingsaanbevelingen opgesteld in opdracht van het ministerie van VWS. De Gezondheidsraad meldt expliciet dat de conclusies over deelonderwerpen niet direct kunnen worden doorvertaald naar voedingsadviezen.
Voedselinname en eetpatronen
Het eerste document gaat over voedselinname en eetpatronen tijdens de zwangerschap. Volgens de commissie is er sterk bewijs dat een gezond eetpatroon geassocieerd is met een 21 procent kleinere kans op vroeggeboorte. Ook is er sterk bewijs dat het eten van 1 tot 3 porties vis per week (vergeleken met 1 keer per week of minder) gunstig is voor de zwangerschapsduur en tegen vroeggeboorte, maar dat er ook een relatie is met een hogere BMI bij de kinderen op de leeftijd van 2, 4 en 6 jaar. Tot slot vond de commissie sterk bewijs dat het drinken van 4 of meer koppen koffie per dag geassocieerd is met een hoger risico op een miskraam, vergeleken met het drinken van geen of heel weinig koffie. Voor andere onderzochte uitkomsten was het bewijs zwak, was er te weinig onderzoek of kon er nog geen conclusie getrokken worden.
Supplementen
Het tweede document heeft als onderwerp nutriënteninname van supplementen tijdens de zwangerschap. Voor foliumzuur is er wetenschappelijke overeenstemming dat suppletie de kans op afwijkingen aan de neurale buis, zoals open ruggetje, verkleint. Verder concludeert de commissie dat er sterk bewijs is dat foliumzuur de kans op vroeggeboorte en het te klein zijn bij de geboorte met respectievelijk 16 en 24 procent verkleint. Extra inname van calcium is geassocieerd met een kleinere kans op hoge bloeddruk – vooral als de calciuminname via voeding laag is – en pre-eclampsie. Voor visoliesupplementen vond de commissie sterk bewijs dat dit de kans op vroeggeboorte (<34 weken) verkleint. Voor andere supplementen, zoals magnesium, ijzer, vitamine D en jodium werden geen conclusies met sterk bewijs gevonden. In landen met een middellaag en laag inkomen (in Azië, Afrika en Centraal-Amerika) werd nog een aanvullend resultaat met sterk bewijs gevonden. Daar verkleint een multivitamine de kans op vroeggeboorte (<34 weken), laag geboortegewicht en een ongunstige zwangerschapsduur.
Gewicht
Het derde document bespreekt gewichtsverandering tijdens de zwangerschap. Hierin concludeert de commissie dat vrouwen die ondergewicht of een normaal gewicht hebben en te weinig aankomen tijdens de zwangerschap, een hoger risico lopen op vroeggeboorte of een kindje dat te klein is voor de zwangerschapsduur. Het verkleint juist de kans op een baby die te groot is voor de zwangerschapsduur. Vrouwen die een normaal gewicht of overgewicht hebben bij de zwangerschap en te veel aankomen, hebben een hoger risico op hoge bloeddruk, pre-eclampsie, een baby die te groot is voor de zwangerschapsduur en een keizersnede. De kans dat het kindje te klein is, te vroeg geboren wordt of dat de moeder zwangerschapsdiabetes krijgt, is juist kleiner. Criteria om vast te stellen wat een optimale of adequate gewichtstoename is, moeten nog worden bediscussieerd. Nieuw onderzoek wijst uit dat de voorheen gebruikte criteria (de IOM/NAM-criteria) mogelijk moeten worden bijgesteld. Voor vrouwen met een normaal gewicht lijkt tussen de 10 en 20 kilo aankomen tijdens de zwangerschap optimaal; daarboven en daaronder zijn er significante risico’s. Vrouwen met ondergewicht moeten minimaal 12 kilo aankomen. Vrouwen met obesitas graad 1 (BMI 30 tot 34,9) zouden niet meer dan 20 kilo moeten aankomen en bij graad 2 en 3 (BMI boven 35) niet meer dan 16 kilo.
Eerste serie van vier
De drie nieuwe documenten, waarop tot 10 november inspraak mogelijk is, maken de serie over voeding tijdens de zwangerschap compleet. Eind april 2019 stelde de Gezondheidsraad het document over de schadelijke effecten van stoffen en micro-organismen in de voeding tijdens de zwangerschap open voor reacties. In een later stadium komen er ook voedingsadviezen voor vrouwen die borstvoeding geven en kinderen tot 2 jaar.
Bron: nieuwsvoordietisten.nl
