De medische rol van de kraamzorg is aanzienlijk. Bij meer dan de helft van de verzorgingen is sprake van een relevant medisch probleem en bij 2% speelt zelfs een ernstig probleem. Het komt dan ook regelmatig voor dat de kraamverzorgende zelf al direct handelend moet optreden. Verder leidt sociaal-economische achterstand tot minder kraamzorg.

Dat blijkt uit een opvangrijk kraamzorgonderzoek naar ruim 20.000 verzorgingen dat is gepresenteerd door Academische Werkplaats Kraamzorg in Geboortezorg (AWKG). Voor het eerst is hiermee wetenschappelijk aangetoond wat de kraamverzorgende doet en wat zij aan medische problemen signaleert in het kraambed.

Twijfels over doelmatigheid

Kraamzorg in Nederland wordt geleverd door onafhankelijke kraamzorgorganisaties en is een wereldwijd uniek onderdeel van de geboortezorg. Tijdens de (verplaatste) thuisbevalling en in de eerste week na de bevalling, is de kraamverzorgende aanwezig in het gezin. Prof.dr. Gouke Bonsel, directeur AWKG, vertelt: “Twee jaar geleden betwijfelden de minister van VWS en het Zorginstituut de waarde en doelmatigheid van kraamzorg. Zij overwogen kraamzorg te verwijderen uit het basispakket. Ook al was duidelijk dat, vergeleken met omliggende landen, de kraamvrouw met baby sneller naar huis konden na de bevalling dankzij het bestaan van kraamzorg”.

Oprichting AWKG

Er bestonden nog geen harde cijfers wat er precies gebeurde in het kraambed. Daarom hebben vijftien kraamzorgorganisaties AWKG opgericht, gevestigd in het WKZ geboortecentrum van het UMCU Utrecht. De kraamzorgorganisaties hebben hun medische en zorginformatie uitgebreid en digitaal vergelijkbaar gemaakt.

Medische problemen na bevalling

Uit het nu gepresenteerde onderzoek blijkt dat er tussen de 24 en 88 uur kraamzorg wordt gegeven; 49 uur is de norm. “Als er veel minder uren worden gegeven is dat doorgaans wegens de eigen bijdrage”, aldus Gouke Bonsel. De medische rol van de kraamzorg is aanzienlijk, zo blijkt uit het onderzoek. “Bij zo’n 55% van de verzorgingen is er een relevant medisch probleem waarvoor specifieke zorg nodig is, denk aan geel zien van de baby of dreigende borstontstekingen. Dat is meer dan we tot nu toe dachten. Bij 2% van de verzorgingen in het kraambed is er zelfs een ernstig probleem, zoals bloedingen bij moeder of blauw zien van de baby. Er is dan direct overleg met verloskundige en andere professionals noodzakelijk. Vaak moet de kraamverzorgende zelf al direct handelend optreden. Hiermee laten we zien dat kraamzorg werkt en noodzakelijk is.”

Advertentie

De onderzoekers hebben nog meer aangetoond. De meeste medische problemen in de kraamperiode treden op in de eerste 4 dagen na de bevalling, maar dat aantal neemt maar langzaam af. Ook na de 7e dag komen nog veel medische problemen voor bij moeder of baby.

Sociaal-economische achterstand

Bij de laagste en hoogste hoeveelheid uren neemt het aantal problemen toe. Bonsel: “Dat zit zo. Sociaal-economische achterstand leidt tot minder kraamzorg. Dat zien we zowel bij kraamzorg die aansluitend aan de bevalling begint, als bij kraamzorg die later begint na een ziekenhuisbevalling met problemen. Dat is vrijwel zeker een eigen bijdrage effect. Als je rekening houdt met de duur van de kraamzorg, dan komen meer problemen voor bij vrouwen met sociaal-economische achterstand. Het is dus aannemelijk dat de eigen bijdrage de grootste impact heeft bij de vrouwen die kraamzorg juist het hardste nodig hebben. Dat is een onwenselijke situatie.”

Binnenkort hoopt de AWKG hierover meer te rapporteren. Dan wordt ook meer bekend over de onmisbare bijdrage van kraamzorg aan preventie, de gezondheid en de zelfredzaamheid (empowerment) van de moeder.

Bron: vakbladkraamzorg.nl

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Een abonnement kost slechts €28,- per jaar.

Ontdek ons VROEG-magazine

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Sleutelwoorden zijn preventie, vroegtijdige onderkenning en vroeghulp. Ons kwartaalmagazine biedt achtergrond en verdieping. Een abonnement kost slechts € 28,- per jaar.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van de geboortezorg en de zorg rond het jonge kind en zijn ouders? Schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Deze verschijnt iedere dinsdagochtend.

"*" geeft vereiste velden aan