De best mogelijke zorg leveren voor pasgeborenen. Dát is het doel van hoogleraar Kindergeneeskunde Arjan te Pas. Hij wijst er op dat bij de geboorte grote veranderingen plaatsvinden in de longen en de bloedsomloop. “Ongeveer 50 pasgeborenen hebben in Nederland dagelijks hulp nodig bij deze transitie. Dat kan stabilisatie of zelfs reanimatie zijn.”
Arjan te Pas is onlangs benoemd tot hoogleraar Kindergeneeskunde aan de Leidse Universiteit, in het bijzonder de perinatale transitie en neonatale resuscitatie. Hij wijst erop dat kersverse baby’s nu worden geholpen op basis van internationale richtlijnen, maar er is te weinig onderzoek gedaan om deze te onderbouwen. “We weten de wisselwerking tussen de huidige behandelingen en de fysiologische veranderingen van de pasgeborene niet. En deze kennis is belangrijk, want een behandeling kan dan juist geen effect hebben. Of zelfs schadelijk zijn, vooral bij te vroeg geborenen”, aldus Te Pas. Hij koppelt dierstudies aan onderzoek bij pasgeborenen. Telkens staat een doel voorop: de best mogelijke zorg leveren voor de allerkleinsten.
Ademhalen
Te Pas haalt als voorbeeld de ademhaling aan. “Te vroeg geborenen halen wel adem bij de geboorte, maar die is te zwak om goed de geboorte door te komen. Volgens de richtlijnen geven we dan beademing via een masker. Uit dierenstudies is gebleken dat bij deze te vroeg geborenen de stembanden bij de geboorte gesloten zijn, waardoor beademing niet goed mogelijk is. Bij volwassenen staan de stembanden continu open, maar bij pasgeborenen gaan ze alleen open bij ademteugen. De functie van stembanden bij een foetus in de baarmoeder en een pasgeborene is ook anders. De werking van de stembanden ondergaat na de geboorte dus een verandering. Dat is tot nu toe over het hoofd gezien”, zegt Te Pas. Zijn team richt zich nu op het stimuleren van de spontane ademhaling door onder meer snel na de geboorte cafeïne toe te dienen.
Opvangtafel
Ook gaat zijn onderzoek over het moment van afnavelen. “Pasgeborenen die direct na de geboorte hulp nodig hebben, worden nu vroeg afgenaveld. Dat verstoort tijdelijk de bloedsomloop van de baby”, legt Te Pas uit. “Dit kun je vermijden door te wachten met afnavelen totdat de ademhaling goed op gang is gekomen.”
Om dit mogelijk te maken, is er een speciale opvangtafel ontwikkeld in het LUMC. “Zo kan alle nodige zorg worden gegeven terwijl de pasgeborene nog aan de navelstreng zit. Op deze manier hopen we deze kwetsbare baby’s een betere start te geven.”
De tafel wordt binnenkort ingezet bij een groot onderzoek in tien neonatologische centra in Nederland. Daarvoor heeft Te Pas onlangs een subsidie van ruim 450.000 euro van financier ZonMw gekregen. “We gaan bij zeshonderd baby’s het effect van deze opvangtafel bekijken.”
Monitoren
Het team van Te Pas leert niet alleen van onderzoek. Ook door de eigen werkwijze nauwlettend in de gaten te houden, wordt de manier van behandelen aangescherpt. “We monitoren alles. Dat gebeurt standaard, zodat we wekelijks met het medisch team kunnen bespreken wat er goed ging en wat beter kan.”
Bron: lumc.nl
