Pegagogische medewerkers zien kinderen een aantal dagen per week. “Dit biedt allerlei kansen tot vroegsignalering”, vindt Steven Pont. “Niet via het optuigen van een nieuw diagnostisch apparaat, maar door te investeren in de expertise op de werkvloer.
Permanente educatie is niet verplicht voor pedagogische medewerkers in de kinderopvang. “Verbazingwekkend”, vindt ontwikkelingspsycholoog en systeemtherapeut Steven Pont. “Zij zouden zich verplicht jaarlijks moeten bijscholen, ook om veel alerter in te kunnen spelen op vroegsignalering. Kennisverbetering op de werkvloer verdient prioriteit zodat niet alles in het problematische wordt getrokken.”
Schoksgewijs
Pont wijst er op dat het feit dat kinderen zich schoksgewijs ontwikkelen. “Ik heb een boek geschreven, Mensenkinderen, waarin ik zeventien ontwikkelingsgebieden beschrijf. Een kind kan zich bijvoorbeeld in een bepaalde periode vooral sociaal-emotioneel ontwikkelen, terwijl andere ontwikkelingsgebieden dan eventjes op een laag pitje staan. Daarna maken die weer een sprongetje. Het is dus geen lineair proces waar elke dag of week een stukje ontwikkeling bijkomt. Dat kan betekenen dat je tijdelijk op een bepaald gebied wat achterloopt.”
Stagnatie
Het is volgens hem goed om de ontwikkeling op de verschillende gebieden nauwlettend te volgen. Te meer daar dit proces bij een kind soms kan stagneren, bijvoorbeeld door een verhuizing of het overlijden van een opa of oma. “Je moet dus altijd naar het geheel kijken. Pedagogische medewerkers zijn daartoe als geen ander in staat. Zij kennen immers niet alleen het kind heel goed, maar ook de thuissituatie.”
Opvang loopt achter
Voorwaarde is wel dat de medewerkers met de goede ogen kijken. “Vandaar dat ik permanente educatie zo belangrijk vind. Dat doen we namelijk ook op alle andere gebieden die we in het leven belangrijk vinden. Alle beroepsgroepen die zichzelf serieus nemen hebben een educatief programma. Het is doodzonde dat de kinderopvang daarin achterloopt. Het kan nu voorkomen dat een in 2002 opgeleide medewerker pedagogiek bedrijft met de kennis van vijftien jaar geleden. Onverantwoord. Je laat je toch ook niet opereren door iemand met verouderde kennis? Ik geloof heel erg in het investeren in de medewerkers. Jaarlijkse bijscholing zou verplicht moeten worden gesteld.”
Mensbouw
Tijdens het congres ‘Tijdig signaleren in de kinderopvang’ op 11 mei houdt Pont een lezing. “Ik ga dan onder meer in op de sociaal-emotionele ontwikkeling van jonge kinderen. Deze levert de bouwstenen op voor datgene wat we uiteindelijk worden – een mens. Juist in de periode waarin deze ‘mensbouw’ zich het meest ontwikkelt, is de kwaliteit van de relaties met medemensen erg belangrijk. Basisvraag is misschien wel waarom een kind zich op een bepaalde manier gedraagt en hoe dit zich verhoudt tot anderen. Van belang is ook om te weten welk deel van bepaald gedrag wel en niet te beïnvloeden is. Plus wanneer het aan te raden is wel of niet in te grijpen. Soms kan het bijvoorbeeld stimulerender zijn om niets te doen.”
Het boek ‘Mensenkinderen’ € 19,50 is te bestellen via de website van Steven Pont
