Overgewicht op jonge leeftijd is een kwaal van deze tijd. Dwingen, straffen of belonen werken vaak averechts. “Een integrale aanpak met ouders in de hoofdrol is effectiever”, geeft dr. Edgar van Mil aan. “Hen serieus betrekken, zonder wijzend vingertje, is echt van groot belang.”
Interview Vakblad Vroeg
Juist in de eerste duizend dagen gebeurt er van alles met de stofwisseling. Het ontwikkelen van overgewicht is dan ook vaak een multifactorieel geheel is. “Daarom is juist in die vroege periode goede informatievoorziening aan de aanstaande ouders van groot belang”, benadrukt Edgar van Mil, werkzaam in het Jeroen Bosch Ziekenhuis. “Hetzelfde geldt voor een goede begeleiding in de eerste levensjaren.”
Oog voor risicofactoren
Vanaf de zwangerschap dient er volgens Van Mil oog te zijn voor dreigend overgewicht. “De JGZ-wereld moet de risicofactoren goed in beeld moet hebben. Zo speelt het gewicht van de moeder voor de zwangerschap al een grote rol. Hetzelfde geldt voor gewichtstoename tijdens de zwangerschap, anders dan door de groei van de baby mag worden verwacht. Diabetes vergroot eveneens de kans op een hoger gewicht, zelfs al bij de geboorte. Ook dysmatuur geboren kinderen hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van obesitas. En als een kind in de eerste weken na de geboorte snel in gewicht toeneemt, is dat eveneens een teken om het extra goed in de gaten te houden.”
Coaching
Van Mil vindt dat ouderbegeleiding in dit verband veel meer aandacht verdient. “Hang dus niet vast aan het idee dat jij weet wat het beste is. Ouders ervaren al snel dat het consultatiebureau zich overal mee bemoeit, waardoor ze het gevoel kunnen krijgen het helemaal niet goed te doen. Daarom moet je ouders veel eerder en beter informeren over de risico’s. Vraag bijvoorbeeld aan de ouders wat hun ideeën zijn om het probleem aan te pakken. Plus wat voor informatie en hulp zij daarbij nodig hebben. Probeer ze zo te coachen dat ze die informatie zelf omzetten naar een aanpak die bij hen past. Dan wordt hun intrinsieke motivatie sterker. We staan immers met z’n allen aan dezelfde kant, we willen gezonde, gelukkige kinderen. Daarin spelen ouders de grootste rol en het is aan ons professionals om hen te helpen die rol goed op te pakken. Probeer daarbij vooral op kindniveau, dus zoals de ouder met het kind omgaat, in te steken.”
Oh jee, weer een advies
“Om op methodische wijze de coachende rol op je te nemen gaat om drie elementen. Voorop staat ouders competenter te maken door hen meer kennis te geven en goed te begeleiden. Volgende stap is hen helpen een netwerk op te zetten zodat ze zich gesterkt voelen door de mensen in hun directe omgeving. Tot slot is autonomiebevordering van belang. Daardoor durven ze meer de regie te pakken en vraaggestuurd met ons om te gaan. Dat laatste is heel belangrijk, dat voorkomt dat ze denken ‘oh jee, weer een advies’. Waar het om gaat, is het stimuleren van zelfmanagement op basis van kennis.”
