Maar liefst tien procent van de vrouwen voelt zich depressief of erg angstig na een bevalling. “De gevolgen kunnen groot zijn, zowel voor de jonge moeder zelf als voor de ontwikkeling van haar baby”, vertelt drs. Anne Marleen Meulink. “Het is van groot belang dat deze moeders in een vroeg stadium deskundige hulp krijgen. Postpartum depressie is de meest voorkomende complicatie rond zwangerschap en bevalling.”

Hoe kan het dat tienduizenden vrouwen jaarlijks depressief worden na hun bevalling?
“In de periode rond de bevalling gebeurt ontzettend veel. Wat we vanuit de wetenschap weten, is dat een depressie altijd ontstaat door een samenloop van allerlei factoren; biologisch, psychologisch en sociaal. Omdat er in de periode rond een bevalling op al die terreinen zoveel gebeurt, slaat de balans sneller negatief uit dan in andere periodes van je leven.”

Anne Marleen Meulink: “Het allerbelangrijkste is sociale steun”

Wat zijn de gevolgen van een postpartum depressie?
“Het allerbelangrijkste is denk ik dat iedereen rond het gezin zich realiseert hoe pijnlijk het is om, vaak voor de eerste keer in je leven, juist in deze periode depressief te zijn. Een moeder die dit overkomt voelt zich extreem somber, leeg, verdrietig en angstig. Tegelijkertijd heeft ze een kindje gekregen waarvan ze weliswaar weet dat ze er veel van houdt, maar dat op dat moment niet zo voelt. Deze gevoelens kunnen grote gevolgen hebben voor de band tussen moeder en kind. Kinderen van een moeder met een depressie lopen veel risico op een ontwikkelingsachterstand zowel sociaal-emotioneel als op cognitief gebied. Ook kruipen en lopen zij bijvoorbeeld later. Dat heeft te maken met het feit dat de moeder door haar depressie niet altijd in staat is om het kindje uit te dagen op de manier die nodig is.”

Worden deze moeders voldoende gehoord en gezien?
“Nee, helaas niet. Voor professionals rond zo’n gezin is het niet alleen moeilijk om dit goed te zien, maar ook om dan op de juiste manier daarop te reageren. Uit onderzoek van vorig jaar door het ministerie van VWS blijkt ook dat zeker de helft van de vrouwen überhaupt geen hulp zoekt. Er is maar een klein aantal dat hiermee naar het consultatiebureau of de kraamzorg durft te gaan. Er heerst een taboe op. Vrouwen schamen zich, er moet veel meer gebeuren om dit bespreekbaar te maken.”

Verdient dit onderwerp al aandacht tijdens de zwangerschap?
“Beslist. Je kan het maar beter weten, want als je na de bevalling tot die 10% behoort, herken je het sneller en zul je eerder hulp zoeken. Hoe eerder je erbij bent, hoe minder lang deze moeilijke periode duurt en hoe minder schadelijk het dus ook voor het kindje is. Te meer daar een onbehandelde postpartum depressie jaren kan duren.”

‘Depressiviteit na de bevalling kan grote
gevolgen hebben voor de hechting’

Aan welke hulp hebben deze moeders met name behoefte?
“Deze moeders moeten allereerst begeleid worden in het onderscheiden van hun moederschap en de depressie. Vaak denken ze namelijk dat het hetzelfde is, maar dat is niet zo. Het komt alleen tegelijk in hun leven, waardoor ze denken dat het moederschap zo voelt. Dan komen er al snel gedachtes als ‘ik had hier dus nooit aan moeten beginnen’ of ‘ik kan dit helemaal niet’. Het allerbelangrijkste is sociale steun. Dat klinkt als een open deur, maar kan echt het verschil maken. Als je depressief bent, dan onderdruk je je gevoelens, omdat die zo beangstigend zijn. Wanneer er dan iemand is die je helpt te accepteren dat je je rot voelt, dan werkt dat als een soort ventiel. De druk gaat er vanaf. Daarnaast kan medicatie tijdelijk verlichting geven, maar het belangrijkste is gezien en gehoord worden, het liefst door iemand die daar echt verstand van heeft.”

Drs. Anne Marleen Meulink is counselor/adviseur bij haar eigen praktijk Postpartum Steun, auteur van het boek ‘Postpartum depressie’ en docent, o.a. bij Babykennis (nascholing over postpartum depressie voor kraamverzorgenden). Zij is gespecialiseerd in de begeleiding van vrouwen die psychische klachten ontwikkelen na een bevalling.

Interview Vakblad Vroeg

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Een abonnement kost slechts €28,- per jaar.

Ontdek ons VROEG-magazine

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Sleutelwoorden zijn preventie, vroegtijdige onderkenning en vroeghulp. Ons kwartaalmagazine biedt achtergrond en verdieping. Een abonnement kost slechts € 28,- per jaar.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van de geboortezorg en de zorg rond het jonge kind en zijn ouders? Schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Deze verschijnt iedere dinsdagochtend.

"*" geeft vereiste velden aan