Recensie ‘Liefdevol communiceren met jonge kinderen’ door Laurette van der Loo-Gerts

Dit boek geeft een beschrijving van de Gordon-methode, een opvoedingsmethodiek ontwikkeld door dr. Thomas Gordon. Bewust kijken naar het gedrag van het kind staat hierin voorop om zo beter te begrijpen wat het kind hiermee wil zeggen. Door de praktische en herkenbare voorbeelden en de oefeningen is het boek heel bruikbaar voor iedereen die de relatie met een jong kind wil verbeteren en de nadruk wil leggen op positief opvoeden.

De auteur, Jantine Peters (1962) is orthopedagoog en sinds 1998 erkend Gordon-trainer. Het boek is op een logische en goed te volgen wijze opgebouwd. Er wordt gestart met een korte weergave van de ontwikkeling van baby tot kleuter. Daarna wordt de Gordon-methode in acht hoofdstukken stapsgewijs uitgelegd met heldere voorbeelden uit de praktijk. Met deze methode leert men bewust te kijken naar het gedrag van het kind aan de hand van vaardigheden als ‘ik-taal’ en ‘actief luisteren’ en daarbij altijd aandacht te houden voor onderliggende gevoelens en behoeften van zowel de ouder als het kind.

Ieder hoofdstuk sluit af met een aantal praktische oefeningen die direct kunnen worden toegepast. Om de oefeningen goed te kunnen uitvoeren, is het belangrijk het boek in de vaste volgorde te lezen en de tijd te nemen om de theorie en bijbehorende oefeningen te laten inwerken. Achter in het boek zijn de notenlijst, begrippenlijst en bijlagen te vinden. In de bijlagen staan mogelijke antwoorden op de oefeningen uit de hoofdstukken, een lijst met gevoelens en een lijst met behoeften.

Gedragsraam

‘Liefdevol communiceren met jonge kinderen’ legt allereerst uit waarom het zo belangrijk is om goed te kijken naar het kind. Er wordt kennis gemaakt met de term ‘gedragsraam’. Gedrag wordt hierin beschreven vanuit een zogenoemde ‘acceptatielijn’, waarin acceptabel gedrag boven de lijn wordt geplaatst en niet-acceptabel gedrag onder de lijn. Hierin wordt getracht een scheiding te maken tussen daadwerkelijk gedrag en het oordeel wat de opvoeder over het gedrag heeft.

Drie probleemgebieden

Er wordt gesproken over drie probleemgebieden, te weten: ‘ik heb een probleem (met het gedrag van mijn kind)’; ‘mijn kind heeft een probleem’; en ‘er is geen probleem’. Daarnaast worden manieren weergegeven om de omstandigheden waarin een kind opgroeit zo optimaal mogelijk te maken en het belang van structuur voor kinderen. Dit alles staat overzichtelijk in een schema weergegeven in het boek. Twee basisvaardigheden waarmee veel problemen worden voorkomen, zijn hierin van belang: ‘omgeving veranderen’ en een ‘volle beker’ (het idee dat als je ontspannen, uitgerust en tevreden bent als opvoeder een ‘volle beker’ hebt).

AdvertentieAbonneren op lentenummer

Hinderpalen

De meerwaarde van duidelijke communicatie en goed luisteren naar het kind wordt vervolgens uiteengezet met voorbeelden over het gebruik van de ‘ik-boodschap’. Daarin zijn de gevoelens en behoeften van zowel de opvoeder als het kind van belang. Actief kijken en luisteren komen aan bod en daarbij het verwoorden van de gevoelens en behoeften van het kind. Als opvoeder kun je tegen bepaalde pijnpunten in de communicatie oplopen die in de Gordon-methode ‘hinderpalen’ worden genoemd.

In de verdere hoofdstukken komen achtereenvolgens de onderwerpen grenzen stellen en op welke manier deze kunnen worden verwoord naar het kind vanuit de ‘ik-boodschap’, te weten:
– verzet van het kind tegen de confrontatie van de opvoeder en hoe daarmee om te gaan;
– het oplossen van conflictsituaties;
– waardeconflicten, situaties waarin het kind gedrag vertoont wat door de opvoeder als niet-acceptabel wordt beoordeeld, maar waarin het gedrag eigenlijk geen gevolg heeft voor de opvoeder maar ingaat tegen diens waarden en normen.

Lastig inschatten

Door de praktische en herkenbare voorbeelden en de oefeningen aan het einde van ieder hoofdstuk is het boek heel bruikbaar voor iedereen die de relatie met een jong kind wil verbeteren en de nadruk wil leggen op positief opvoeden. Door de heldere uitleg over de methodiek ben ik me erg bewust geworden over de boodschappen die bewust en onbewust uitgedragen worden in interactie met jonge kinderen. Ik werd hierdoor ook even toeschouwer van mijn eigen handelen. Erg leuk om te zien, soms ook wel confronterend.

Verder heb ik gemerkt dat er best veel tijd nodig is om je alle technieken helemaal eigen te maken. Vanuit een boek is het toch lastig inschatten of alles zo binnenkomt zoals het bedoeld is. Het lijkt me aan te raden om bij daadwerkelijk structureel gebruik van de techniek het boek te gebruiken als basiskennis naast een praktische cursus. Zonder feedback van een erkende trainer is het lastig inschatten of de theorie volstaat in de praktijk.

 Liefdevol communiceren met jonge kinderen >>

Laurette van der Loo-Gerts is basis kinder- en jeugdpsycholoog voor kinderen tussen 0 – 18 jaar binnen een wijkteam. Eerder was zij werkzaam bij diverse wetenschappelijke onderzoeken naar o.a. taalontwikkeling van twee- tot zesjarigen. 

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Een abonnement kost slechts €28,- per jaar.

Ontdek ons VROEG-magazine

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Sleutelwoorden zijn preventie, vroegtijdige onderkenning en vroeghulp. Ons kwartaalmagazine biedt achtergrond en verdieping. Een abonnement kost slechts € 28,- per jaar.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van de geboortezorg en de zorg rond het jonge kind en zijn ouders? Schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Deze verschijnt iedere dinsdagochtend.

"*" geeft vereiste velden aan