Baby’s kunnen het ritme van hun moedertaal, gevormd door klemtonen, al leren in de eerste zes maanden van hun leven. Vanaf acht maanden kunnen ze bovendien de klemtoon als hulpmiddel gebruiken voor spraaksegmentatie, het opdelen van spraak in woorden. Het lijkt erop dat baby’s beginnen met het ontdekken van zinsritme, voordat ze verder gaan met het leren van woordritme. Het verdient aanbeveling om al vroeg op een babytoontje met een baby te praten.
Dat blijkt uit promotieonderzoek van Brigitta Keij MA MSc aan Universiteit Utrecht. Zij onderzocht de vroege verwerving van taalritme en het gebruik daarvan in spraaksegmentatie. Keij onderzocht dit in het Nederlands en Turks en kwam tot de conclusie dat b
Woordritme
Keij heeft in een serie experimenten de ontwikkeling van ritmische voorkeuren en woordsegmentatie onderzocht. Deze experimenten tonen dat Nederlands-lerende baby’s van zes maanden een voorkeur hebben voor Nederlands woordritme en dat ze met acht maanden klemtoon gebruiken om woorden te vinden in lopende spraak. Turks-lerende baby’s hebben geen voorkeur voor Turks woordritme met zes maanden, maar wel een voorkeur voor het Turkse zinsritme met vier maanden en laten hiermee ook ritmische gevoeligheid zien. Met acht maanden gebruiken Turks-lerende baby’s dezelfde klemtoonpatronen om woorden te ontdekken als Nederlands-lerende baby’s, dus niet op taal-specifieke wijze. De resultaten suggereren dat baby’s hun vroege ritmische gevoeligheid eerst gebruiken om zinsritme te ontdekken en daarna pas woordritme. Deze overgang kan te maken hebben met hoe ver baby’s zijn in hun woordenschatontwikkeling.
Babytoontje
De resultaten van het onderzoek leiden tot de aanbeveling voor ouders om al vroeg met hun baby te praten en daarbij een ‘babytoontje’, babygerichte spraak, niet te schuwen. Daarbij worden klemtonen namelijk overdreven en dat helpt baby’s om woorden te ontdekken.
Filmpje
In een filmpje op de website geeft Brigitta Keij uitleg over haar bevindingen.
Foto Ed van Rijswijk
