Autisme wordt bij de meeste kinderen ontdekt in de kleuterjaren, maar de aandoening is al zichtbaar in de hersenen van peuters voor ze zich effectief autistisch gaan gedragen. De diagnose kan al in het eerste levensjaar gesteld worden.

Dat blijkt uit een studie die gepubliceerd is in Nature en waarover DeRedactie.be bericht. Op hersenscans zijn de tekenen van autisme al duidelijk zichtbaar, voordat via gedrag de aandoening ook voor de buitenwereld zichtbaar wordt. Hoe vroeger de diagnose wordt gesteld, hoe meer invloed therapie kan hebben op hun jonge hersenen.

Hersenscan

Voor de studie werden hersenscans uitgevoerd bij in totaal 148 kinderen met een zogenoemd “hoger risico op autisme”, bijvoorbeeld omdat ze oudere broers of zussen hebben met de aandoening. Bij elk kind werd op drie momenten een hersenscan gemaakt: op de leeftijd van 6 maanden, 1 jaar en 2 jaar.

Op de scans is bij kinderen met autisme een duidelijke achterstand zichtbaar in het gebied dat verantwoordelijk is voor de zogenoemde “high level functions”, zoals de celebrale cortex die instaat voor onze communicatie en taalgebruik. In 80% van de gevallen bleek de hersenscan een goede voorspeller voor de latere ontwikkeling van autisme bij een kind.
“Bij jonge kinderen zijn de oppervlakkige verschillen in hersenontwikkeling dus al zichtbaar voor ze resulteren in gedragingen die we associëren met autisme”, zegt onderzoekster Heather Hazlett aan de BBC. “Als we deze voortekenen zien bij kinderen met een verhoogd genetisch risico op autisme, dan kan dat al erg vroeg in de ontwikkeling van het kind een belletje doen rinkelen.”

Advertentie

Veelbelovend

De studie werpt een nieuw licht op de manier dat autisme gedetecteerd en begeleid wordt. Als kinderen in een gezin met een verhoogd autismerisico op jonge leeftijd sowieso getest worden op de aandoening, dan kan het begeleidingstraject aanzienlijk sneller worden opgestart. Als DNA-testen op termijn een even betrouwbare voorspeller blijken voor de aandoening, dan zijn er meteen twee wetenschappelijk betrouwbare methoden om autisme op te sporen.

De wetenschappers waarschuwen overigens wel voor te veel optimisme. “Autisme uit zich in bijzonder veel vormen. Geen enkele wetenschappelijke test zal ooit in staat zijn om al die mogelijke varianten bij elk kind te detecteren.”

Early brain development in infants at high risk for autism spectrum disorder

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Een abonnement kost slechts €28,- per jaar.

Ontdek ons VROEG-magazine

Vakblad Vroeg is er voor professionals die werken in de geboortezorg en met kinderen tot zeven jaar en hun ouders. Sleutelwoorden zijn preventie, vroegtijdige onderkenning en vroeghulp. Ons kwartaalmagazine biedt achtergrond en verdieping. Een abonnement kost slechts € 28,- per jaar.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van de geboortezorg en de zorg rond het jonge kind en zijn ouders? Schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Deze verschijnt iedere dinsdagochtend.

"*" geeft vereiste velden aan