Artsen waarschuwen voor inslikken knoopbatterijen door baby’s en kleuters

Als baby’s of peuters knoopbatterijen inslikken, kan dat levenslange schade aan vitale organen tot gevolg hebben. Als gevolg van lekken en elektrische ontlading kunnen de batterijen in de slokdarm voor brandwonden en perforaties zorgen.

‘Deze week al drie knoopbatterijen uit de slokdarm van baby’s en peuters verwijderd. Met in één geval ernstige levenslange schade tot gevolg. Een individuele en maatschappelijke ramp. Ouders, wees gewaarschuwd.’
Lissy de Ridder (Erasmus MC) op Twitter

De platte, ronde batterijtjes ter grootte van een euromuntstuk zitten in speelgoed, afstandsbedieningen, lampjes en tal van andere elektronische toestellen. “Ze zijn lekker glad en glimmen mooi”, zegt kinderarts maag-, darm- en leverziekten Lissy de Ridder (Erasmus MC) op eoswetenschap.eu. “Dat maakt ze erg aantrekkelijk voor kleine kinderen die geneigd zijn alles in hun mond te stoppen. De gevolgen daarvan kunnen desastreus zijn.”

Ernstige gevolgen

Komt de batterij gewoon in de maag terecht, dan verlaat ze doorgaans via de natuurlijke weg het lichaam. Maar geregeld blijven de batterijen steken in de slokdarm, waar ze voor brandwonden en perforaties kunnen zorgen. In het slechtste geval worden ook vitale organen rond de slokdarm aangetast. ‘Wanneer niemand opmerkt dat een kind een batterij heeft ingeslikt, en die langer dan een paar uur blijft steken, kan het gruwelijk misgaan’, aldus De Ridder. “Eén patiëntje bloedde al dood na een perforatie van de aorta. Een ander raakte deels verlamd na perforatie van de halsslagader.” Soms raakt de slokdarm door de vorming van littekenweefsel zo vernauwd dat hij moet worden opengerekt.

De Ridder schat dat jaarlijks 10 à 20 kinderen met ingeslikte batterijen op haar spoedafdeling belanden. “Ik heb de indruk dat het probleem toeneemt, omdat die batterijen steeds meer worden gebruikt.”

Melden

Sinds 1 januari vraagt de Nederlandse Vereniging van Kinderartsen (NVK) aan de kinderartsen om alle incidenten met knoopcelbatterijen te melden. Ook wordt gevraagd elk kwartaal een update te geven over het herstel van de verwondingen. Het vermoeden bestaat namelijk dat het probleem steeds groter wordt. In de Verenigde Staten, waar al sinds 1982 de National Battery Ingestion Hotline bestaat, komen jaarlijks 15 inslikincidenten per 1 miljoen inwoners voor.

Overigens is de kinderarts niet de enige die batterijtjes uit kinderlijven verwijdert. Ook bij de KNO-artsen zijn ze een groot probleem. Bij de KNO worden ze uit neuzen en kelen gehaald. Pas als de batterij na inslikken in de slokdarm onder het niveau van de sleutelbeenderen terecht is gekomen, komen kinderen bij de Kinderarts Maag-Darm-Leverziekte.

Advertentie

Lospeuteren

In de medische vakliteratuur verschijnen al langer artikelen die een toename van het probleem signaleren. Zo rapporteren Amerikaanse artsen dat het aantal spoedopnames na het inslikken van batterijen sinds 1990 is verdubbeld. En belangrijker: het aantal ernstige complicaties is verzevenvoudigd. Een toename die volgens de onderzoekers samenvalt met de introductie van batterijtjes met een diameter groter dan 2 centimeter, die makkelijker blijven steken. De artsen riepen al op producten anders te ontwerpen, zodat het batterijcompartiment moeilijker of enkel met een werktuig te openen is. Uit hun analyse van ruim 8000 incidenten was gebleken dat jonge kinderen de batterijen in zestig procent van de gevallen zelf hadden losgepeuterd.

Bruno Hauser, kinderarts maag-, darm- en leverziekten in het UZ Brussel, kreeg onlangs een patiëntje over de vloer dat een batterij had ingeslikt die uit een speelgoedtelefoon was gevallen. “Zelfs als je als ouder erg secuur bent, is zoiets moeilijk te voorkomen.” Hauser wil ouders niet de stuipen op het lijf jagen. “De vreselijkste complicaties komen gelukkig niet zo vaak voor. Toch is het belangrijk voorzichtig te zijn en bij het vermoeden dat je kindje een batterij heeft ingeslikt naar het ziekenhuis te gaan voor een radiografie.”

Waarschuwing op verpakking

Volgens De Ridder zijn te weinig mensen zich van het risico bewust. ‘Op een fles bleekmiddel staat een duidelijke waarschuwing. Het zou goed zijn als dat ook op de verpakking van batterijen zou kunnen. Hoe meer kinderen we dit kunnen besparen, hoe beter.’

Button Battery Ingestion in Children